*Γράφει ο Δρ Γιώργος Ζακυνθινός, καθηγητής Τεχνολογίας, Ασφάλειας και Ανάπτυξης Λειτουργικών Τροφίμων και Υγειοπροστατευτικών Προϊόντων στη Δημόσια Υγεία, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Ο κρόκος, ένα φυτό γνωστό από την αρχαιότητα, αποτελεί ένα αξιοσημείωτο θησαυρό της φύσης. Αναφέρεται από τον Όμηρο και στολίζει τοιχογραφίες των αρχαίων ελληνικών πολιτισμών. Ωστόσο, ο κρόκος δεν είναι μόνο διακοσμητικό φυτό – έχει ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία μας. Αυτή η φυσική θεραπεία έχει τη δυνατότητα να θωρακίσει τη γονιμότητα και το μυαλό, να μειώσει την πίεση και ακόμη να νικήσει την κατάθλιψη.
Ο κρόκος, του γένους Crocus sativus, είναι ένα βολβώδες φυτό που αναπαράγεται με βολβούς. Ανήκει στην Οικογένεια των Ιριδίων και έχει εντυπωσιακά και όμορφα λουλούδια. Ο κρόκος καλλιεργείται για τις πολύτιμες χρωστικές του ιδιότητες, οι οποίες χρησιμοποιούνται τόσο στη μαγειρική ως καρύκευμα όσο και στην παραδοσιακή ιατρική.
Τα τελευταία χρόνια, επιστημονικές έρευνες έχουν αποκαλύψει τις εντυπωσιακές ιδιότητες των στιγμάτων του άνθους του κρόκου. Αυτά τα στίγματα είναι μεγάλα και αποτελούν το πιο αξιολογότερο τμήμα του φυτού από πλευράς χρήσης – τόσο στη λαϊκή θεραπευτική όσο και στη μαγειρική. Τα συστατικά του σαφράν περιλαμβάνουν καροτινοειδή και μονοτερπενικές αλδεΰδες, όπως η κροκίνη, η κροκετίνη, η σαφρανάλη και η πικροκροκίνη.
Ο κρόκος λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό χάρη στα καροτινοειδή που περιέχει, και έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην ενίσχυση της νοητικής λειτουργίας. Διάφορες μελέτες έχουν ανιχνεύσει βελτίωση της νοητικής λειτουργίας από τη χρήση του κρόκου σε ζωικά πρότυπα, ειδικά λόγω της κροκίνης και της κροκετίνης. Επιπλέον, έχουν προκύψει αποτελέσματα που υποδεικνύουν τη χρησιμότητά του για την αντιμετώπιση υπέρτασης, κατάθλιψης και ακόμη και καρκίνου.
Το σαφράν, όνομα με το οποίο αναφερόμαστε στο προϊόν του κρόκου, αποτελεί το ακριβότερο καρύκευμα, λόγω του κόστους της συγκομιδής του. Πάνω από 150.000 λουλούδια και 400 ώρες εργασίας απαιτούνται για να παραχθούν μόλις 650 γραμμάρια σαφράν.
Πριν χρησιμοποιήσετε το σαφράν, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό υγείας, καθώς είναι διαθέσιμο σε μικρές δόσεις ως καρύκευμα ή σε συμπληρώματα διατροφής. Ωστόσο, το σαφράν είναι γενικά ασφαλές και δεν παρουσιάζει σοβαρές παρενέργειες.
Ο κρόκος, αυτό το πολύτιμο φυτό της φύσης, προσφέρει πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας. Με τις ευεργετικές του ιδιότητες, ο κρόκος μας βοηθά να διατηρήσουμε την γονιμότητά μας, να ενισχύσουμε το μυαλό μας, να μειώσουμε την πίεση και ακόμη να καταπολεμήσουμε την κατάθλιψη. Αξίζει να εξερευνήσουμε και να αξιοποιήσουμε αυτόν τον θησαυρό της φύσης για την ευεξία και την υγεία μας.
*Ο Δρ Γιώργος Ζακυνθινός είναι καθηγητής Τεχνολογίας, Ασφάλειας και Ανάπτυξης Λειτουργικών Τροφίμων και Υγειοπροστατευτικών Προϊόντων στη Δημόσια Υγεία, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.