Ανησυχία για την ασφάλεια της ενεργειακής υποδομής στην Ευρώπη: Προειδοποίηση κόκκινο”
Παρά το γεγονός ότι οι γεωπολιτικές συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή, από την Ουκρανία έως τη Μέση Ανατολή, δεν έχουν αυτή τη στιγμή άμεση επίδραση στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων, η ανησυχία για την ασφάλεια των ενεργειακών υποδομών έχει αυξηθεί μετά τα δυσάρεστα γεγονότα του πρόσφατου παρελθόντος. Σε αυτό το πλαίσιο, οκτώ χώρες της Βαλτικής Θάλασσας υπέγραψαν μια κοινή δήλωση που στοχεύει στην εξασφάλιση των κρίσιμων υπεράκτιων ενεργειακών υποδομών στην περιοχή. Αυτή η κίνηση ακολουθείται από μια παρόμοια συμφωνία που υπέγραψαν έξι χώρες της Βόρειας Θάλασσας μία ημέρα νωρίτερα. Και οι δύο πρωτοβουλίες έγιναν λόγω των ανησυχιών για την ασφάλεια λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των αναφορών για πιθανή δολιοφθορά υπεράκτιων και υποθαλάσσιων ενεργειακών υποδομών στη Βόρεια και Βαλτική Θάλασσα
Οι ανησυχίες για τις ύποπτες ενέργειες της Ρωσίας αυξήθηκαν μετά την εντοπισμό τεσσάρων διαρροών φυσικού αερίου στο δίδυμο σύστημα αγωγών Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα τον Σεπτέμβριο του 2022. Οι ευρωπαϊκές αρχές, μετά από εκτεταμένες έρευνες και μελέτες από διάφορους φορείς, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι διαρροές θα μπορούσαν να ήταν αποτέλεσμα “σκόπιμων ενεργειών”. Πρόσφατα, οι ολλανδικές Στρατιωτικές Υπηρεσίες Πληροφοριών και Ασφάλειας (AVID και MVID) προειδοποίησαν την ολλανδική κυβέρνηση σχετικά με μυστικές ενέργειες που πραγματοποιεί η Ρωσία και τη χαρτογράφηση των υποδομών στη Βόρεια Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων αγωγών φυσικού αερίου, υπεράκτιων αιολικών πάρκων και καλωδίων δικτύου
Στις 10 Απριλίου, οι υπουργοί Ενέργειας των οκτώ χωρών της Βαλτικής Θάλασσας συναντήθηκαν στο Βίλνιους της Λιθουανίας και υπέγραψαν την Διακήρυξη του Βίλνιους, η οποία αποσκοπεί στην προστασία των υπεράκτιων και υποθαλάσσιων υποδομών από δραστηριότητες που μπορεί να τις θέσουν σε κίνδυνο, καθώς και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην περιοχή. Αυτή η συμφωνία συνάχθηκε κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης υψηλού επιπέδου για την ενεργειακή ασφάλεια στη Βαλτική Θάλασσα, στην οποία συμμετείχαν και εκπρόσωποι του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων φορέων. Μέσω αυτής της συνεργασίας, οι χώρες της Βαλτικής Θάλασσας δεσμεύονται να αποτρέψουν και να αντιμετωπίσουν πιθανές εχθρικές ενέργειες, ενώ θα ενισχύσουν επίσης την άμυνα της Ευρώπης ενάντια σε νέες μορφές υβριδικού πολέμου και κυβερνοπολέμου
Ο Ρωσικός Ρόλος και η Κινέζικη Ενέργεια
Για να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία, το ΝΑΤΟ έχει τονίσει την ανάγκη αύξησης της εγχώριας ικανότητας ανανεώσιμης ενέργειας και της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής αλυσίδας εφοδιασμού. Το ΝΑΤΟ προειδοποίησε ότι, διαφορετικά, η Ευρώπη θα μπορούσε να βρεθεί σε ενεργειακή εξάρτηση από την Κίνα, αντί για τη Ρωσία. Έχει τονιστεί επίσης ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακή πύλη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και οι προσπάθειές της για την ενίσχυση των υπόλοιπων βαλκανικών χωρών. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει επισημάνει τον κρίσιμο ρόλο της Αλεξανδρούπολης ως λιμάνι και πηγή ενέργειας για την περιοχή
Γενικά, η ανησυχία για την ασφάλεια των ενεργειακών υποδομών στην Ευρώπη έχει αυξηθεί σημαντικά. Η συνεργασία μεταξύ των χωρών και οι προσπάθειες για την ενίσχυση της ανανεώσιμης ενέργειας και της ενεργειακής ασφάλειας αποτελούν προτεραιότητα. Με τις κατάλληλες ενέργειες και διασφαλίσεις, η Ευρώπη μπορεί να διασφαλίσει την ενεργειακή της ανεξαρτησία και να αντιμετωπίσει με αποφασιστικότητα τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.
