Στα βουνά της Ξάνθης, στα Νεστοχώρια και ειδικότερα στα Κομνηνά, η γεύση της παράδοσης αναζωπυρώθηκε μέσα από ένα τραπέζι που στρώθηκε με παραδοσιακές γεύσεις. Η αφορμή ήταν η παρουσίαση του νέου βιβλίου με τίτλο “Κομοτηνή στο πιάτο”. Στην οικοτεχνία παραγωγής και επεξεργασίας μελιού της Γεύσης Τουλουμίδου, όπου πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση, αναπτύχθηκε ένα γαστρονομικό μωσαϊκό από αυθεντικές συνταγές που καταγράφουν την πλούσια διατροφική ιστορία της Θράκης τα τελευταία εκατό χρόνια
Οι συγγραφείς του βιβλίου, Θεανώ Πασχάλη και Ζαφείριος Τσάκος, προσπάθησαν με αγάπη και αφοσίωση να συλλέξουν και να καταγράψουν 174 παραδοσιακές συνταγές που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά. Οι συνταγές αυτές έχουν καταγραφεί με ακρίβεια, αναδεικνύοντας τις ιδιαιτερότητες των διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων που ζουν στην περιοχή της Κομοτηνής και της Θράκης. Το βιβλίο δίνει έμφαση στις γυναίκες που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση αυτής της γαστρονομικής παράδοσης και αφιερώνεται σε αυτές που μάγειρεψαν και διατήρησαν ζωντανές αυτές τις συνταγές
Οι συγγραφείς συνεργάστηκαν με ανθρώπους από διάφορες πληθυσμιακές ομάδες της περιοχής, οι οποίοι μοιράστηκαν όχι μόνο τις συνταγές αλλά και τις ιστορίες που τις συνοδεύουν. Μέσα από αυτές τις συνεντεύξεις, αναδείχθηκαν μνήμες, αρώματα και γεύσεις που έχουν ρίζες στα παιδικά χρόνια των συνεντευξιαζομένων και συνεχίζουν να ζουν στις οικογενειακές εστίες, παραμορφωμένες μέχρι κάποιον βαθμό με βάση τις τρέχουσες συνθήκες
Ο Ζαφείριος Τσάκος, αναφερόμενος στο βιβλίο, επισημαίνει πως οι πραγματικοί συγγραφείς είναι οι γυναίκες που με τη συνεισφορά τους διατήρησαν ζωντανή αυτήν την παράδοση και μετέδωσαν τις συνταγές και τις μνήμες τους. Από την πλευρά της, η Θεανώ Πασχάλη αναφέρει πως η επικοινωνία με τις γυναίκες αυτές κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν μια μοναδική συντροφιά. Τις συλλογής τους, τους ζήτησαν να τους περιγράψουν τις κουζίνες της παιδικής τους ηλικίας όπως τις θυμούνται από την παιδική τους φαντασία. Μέσα από αυτήν την επικοινωνία, αποκαλύφθηκαν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για την κουζίνα και τα τρόφιμα που ήταν άγνωστα στο ευρύ κοινό, όπως η συντήρηση των φρούτων μέσα στα άχυρα
Ο Τηλέμαχος Αρναούτογλου, δημοσιογράφος και διευθυντής του δημοτικού ραδιοφώνου Ξάνθης, που παρουσίασε την εκδήλωση, τόνισε πως το βιβλίο “Κομοτηνή στο πιάτο” είναι πολυδιάστατο, καθώς υποστηρίζεται από ιστορικά στοιχεία και πλούσια βιβλιογραφία. Οι σελίδες του βιβλίου αποτυπώνουν ολόκληρη τη διατροφική ιστορία της Κομοτηνής και της Θράκης, με τον ταλαντούχο Γιάννη Τσίγκα να δίνει ζωή στον σχεδιασμό. Η Γεύση Τουλουμίδου, που φιλοξενεί πολλές ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις που σχετίζονται με την ιστορική παράδοση της Θράκης, ευχαρίστησε τον Σύλλογο Πομάκων Ξάνθης, τον Σύλλογο Ποντίων Χορευτών Τραντελλένες και την Εύρηκα Πουτακίδου για την προσφορά των εξαιρετικών φαγητών. Κατάλληλα για κάθε εποχή και τόπο, οι συνταγές αυτές προσφέρουν μια ματιά σε έναν πλούσιο και πολυποίκιλο κόσμο γεύσεων και αρωμάτων που αντιπροσωπεύουν τη θρακική κουλτούρα και παράδοση.
