Η διαρκής πάλη για ελευθερία ήταν κρίσιμη για τον Διονύσιο Σολωμό, έναν ποιητή που μέσω του Ύμνου εις την Ελευθερίαν προσπάθησε να καταγγείλει τα πάθη και τον αγώνα του ελληνικού λαού. Το ποίημα, που αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές, έχει γραφτεί σε μια περίοδο έξαρσης της Ελληνικής Επανάστασης και αποτελεί έναν αυθεντικό ύμνο για την ελευθερία.
Σε αυτό το ποίημα, ο Σολωμός δεν απλά εκφράζει την αγάπη και την πίστη του στην ελευθερία, αλλά περιγράφει επίσης τον αγώνα και τις πικρίες που ο ελληνικός λαός υπέφερε κατά τη διάρκεια της επανάστασης. Αναφέρεται στην εξέγερση των σκλάβων, τη χαρά του Ελληνισμού, την έχθρα των Ευρωπαίων ηγεμόνων και την περιφρονητική αδιαφορία των Ελλήνων για τα φιλότουρκα αισθήματά τους.
Ο Σολωμός θεώρησε ότι ήταν αναγκαίο να γράψει αυτό το ποίημα για να αναδείξει τη σημασία του αγώνα για την ελευθερία, ακόμα και όταν οι Έλληνες νικούσαν στο Μαραθώνα. Το ποίημα αυτό γράφτηκε στην Ζάκυνθο τον Μάιο του 1823 και αποδείχτηκε εξαιρετικά επιδραστικό, καθώς η φήμη του ξεπέρασε γρήγορα τα στενά όρια του νησιού.
Το έργο αυτό του Σολωμού έλαβε ακόμα μεγαλύτερη αναγνώριση όταν μελοποιήθηκε από τον Νικόλαο Μάντζαρο, έναν κερκυραίο μουσικό. Η μελωδία αυτή έπεσε σε ευχάριστο έδαφος και αξίζει να αναφερθεί ότι το έργο του Μάντζαρου προτάθηκε για να γίνει το “επίσημο άσμα” της χώρας, αλλά δεν τυχαίνει να είναι ο εθνικός ύμνος. Από τον Δεκέμβριο του 1844, η μελοποίηση του Μάντζαρου παρουσιάστηκε στον βασιλιά Όθωνα και έλαβε τον αργυρό σταυρό του Τάγματος του Σωτήρος.
Από το 1865, το ποίημα του Σολωμού με τη μουσική του Μάντζαρου θεωρείται επίσημος εθνικός ύμνος της Ελλάδας. Η σπουδαιότητα του έχει κατακτήσει επίσης και την Κύπρο, όπου από το 1966 έχει καθιερωθεί ως εθνικός ύμνος. Ο Σολωμός δεν θέλησε απλώς να γράψει ένα ποίημα, αλλά να ανεβάσει ψηλά τη φωνή του για την αξιοπρέπεια και την ελευθερία του λαού του. Έτσι, μέσα από τον “Ύμνο εις την Ελευθερίαν,” μας δίδαξε ότι η ελευθερία είναι πάντα κάτι που πρέπει να διεκδικείται και να υπερασπιζόμαστε διαρκώς.