Παρουσιάζονται σοβαροί κίνδυνοι από τις τροφικές αλλεργίες στην περίπτωση της 17χρονης από την Κρήτη, η οποία βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση μετά από αναφυλακτικό σοκ που προκλήθηκε από την κατανάλωση βουτύρου – πιθανότατα από απροσεξία. Παρά το γεγονός ότι η νεαρή ήταν εξοικειωμένη με την αλλεργία της στα γαλακτομικά προϊόντα και φρόντιζε πάντα να έχει μαζί της επινεφρίνη (αδρεναλίνη) για αυτό το λόγο, δεν μπόρεσε να αποτρέψει τις δυσάρεστες συνέπειες. Ούτε καν η άμεση ενέσιμη εφαρμογή αδρεναλίνης, που είναι το φάρμακο επιλογής για την αντιμετώπιση της αναφυλακτικής αντίδρασης, δεν ήταν αρκετή για να σώσει τη ζωή της.
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας (ΕΕΑΚΑ), οι περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις που οφείλονται σε τρόφιμα είναι ήπιες. Αυτές προκαλούνται από μη κανονικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος έναντι των πρωτεΐνων που περιέχονται στα τρόφιμα. Το πραγματικό ποσοστό του πληθυσμού που πάσχει από τροφική αλλεργία εκτιμάται σε περίπου 2%, με τα παιδιά να επηρεάζονται σε ποσοστό περίπου 5%. Οι περισσότερες τροφικές αλλεργίες σε παγκόσμιο επίπεδο οφείλονται σε φυστίκια, ψάρια, σαλιγκάρια και καρύδια.
Οι αλλεργικές αντιδράσεις από τρόφιμα μπορεί να εκδηλώνονται με διάφορα συμπτώματα, όπως:
– Πονοκέφαλος
– Ανεξήγητος πονόλαιμος
– Επιδερμικές εκλύσεις
– Ανεξήγητη ζαλάδα
– Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
– Άσθμα
– Πνευμονία
Η αναφυλακτική αντίδραση είναι μία ακραία μορφή αλλεργικής αντίδρασης που μπορεί να είναι θανατηφόρα. Μπορεί να εκδηλωθεί σε δύο φάσεις: την άμεση φάση που εμφανίζεται εντός λίγων λεπτών έως δύο-τριών ωρών και την όψιμη φάση που εμφανίζεται μετά από 6-8 ώρες από την κατανάλωση του τροφίμου. Αυτή η αντίδραση περιλαμβάνει συμπτώματα όπως:
– Σπανιότερα: Κολικοί πόνοι, ρήξη των τροφοπίξεων (σε σπάνιες περιπτώσεις)
Η αντιμετώπιση των οξέων, σοβαρών αντιδράσεων περιλαμβάνει τη χρήση αδρεναλίνης. Σύμφωνα με την ΕΕΑΚΑ, άτομα που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου για αναφυλακτική αντίδραση είναι:
– Άτομα που έχουν ήδη πάρει αδρεναλίνη για αντιμετώπιση άλλης αντίδρασης
– Άτομα με ιδιαίτερα έντονες αλλεργίες
– Άτομα με γνωστή αναφυλακτική αντίδραση
– Άτομα με ασθματική νόσο
– Άτομα με αλλεργική ρινίτιδα
– Άτομα που βρίσκονται σε μεγάλο βάθος στη θάλασσα
– Άτομα που παίρνουν ασπιρίνη
– Άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση έντονου άγχους
Για όσους ζουν με τροφική αλλεργία, η ΕΕΑΚΑ προτείνει τις εξής προφυλάξεις:
– Να είναι ενήμεροι για τις τροφίμες που προκαλούν αλλεργική αντίδραση και να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους.
– Να διαβάζουν την ετικέτα των τροφίμων πριν τα αγοράσουν και να είναι προσεκτικοί για πιθανές διεισδύσεις αλλεργιογόνων συστατικών.
– Να έχουν μαζί τους το αντιαλλεργικό φάρμακο που τους έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός τους.
– Να επικοινωνούν με το περιβάλλοντα χώρο (σχολείο, εστιατόριο, κ.λπ.) για να γνωστοποιήσουν την αλλεργία τους και να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης.
Μια δίαιτα αποφυγής των αλλεργιογόνων τροφίμων για 2-3 χρόνια μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των αλλεργικών αντιδράσεων στα παιδιά, αλλά συνήθως η ανοσία προς τα τρόφιμα δεν είναι μόνιμη. Επίσης, η τροφική αλλεργία σε ξηρούς καρπούς, ψάρια και θαλασσινά συνήθως παραμένει για όλη τη ζωή.