Σήμερα θέλω να μιλήσω για κάτι που μου ανήκει πολύ κοντά στην καρδιά, την πολιτιστική εκπαίδευση των παιδιών μας. Ένα πρόβλημα που δεν λαμβάνει την αναγκαία προσοχή και την προσήλωση που αξίζει. Τα καλλιτεχνικά και η μουσική είναι μαθήματα που θεωρούνται δευτερεύοντα, αλλά ας σταματήσουμε για λίγο να σκεφτόμαστε και να αναρωτιόμαστε. Αν δώσουμε την απαραίτητη προσοχή, θα μπορούν τα παιδιά μας να γεφυρώσουν το χάσμα της έλλειψης πολιτιστικής παιδείας;
Η αλήθεια είναι ότι οι συναντήσεις μου με παιδιά είναι περιορισμένες. Όταν ένα μωρό μπαίνει στο ιατρείο μου για έναν έλεγχο, επιστήμονες δεν είναι αυτά που τους ενδιαφέρουν. Από την άλλη, όταν επισκέπτομαι μια έφηβη ή έναν έφηβο, συνήθως το μόνο που βρίσκουν να μου πουν είναι ότι ουδέποτε έχουν ασχοληθεί με τη λογοτεχνία ή την τέχνη. Πουθενά. Και αυτό είναι ανησυχητικό.
Μα η πολιτιστική παιδεία είναι κάτι περισσότερο από μια σειρά μαθημάτων. Είναι η πύλη που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας, να ανακαλύψουμε την ομορφιά, να αξιολογήσουμε και να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας. Διαμορφώνει τον χαρακτήρα μας, την αισθητική μας και τις αντιλήψεις μας για τον κόσμο. Είναι μια από τις πιο πολύτιμες κληρονομιές που μπορούμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας.
Συνειδητοποιώ πως οι πάμπολλες υποχρεώσεις που έχουμε σαν γονείς μας αποτρέπουν να δώσουμε την προσοχή που αξίζει στην πολιτιστική παιδεία των παιδιών μας. Φυσικά, οι υποχρεώσεις σε κανονικές σχολικές ώρες είναι αναπόφευκτες και σημαντικές. Το πρόβλημα είναι τα υπόλοιπα. Ο ελεύθερος χρόνος που δεν αφιερώνεται σε μαθήματα και μελέτη χάνεται σε άδεια κατανάλωση περιεχομένου που, στο μεγαλύτερο μέρος του, δεν έχει συναισθηματική ή πνευματική αξία.
Πρέπει να σταματήσουμε να αγνοούμε τη σπουδαιότητα της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Η τέχνη είναι ένα μέσο που μας βοηθά να βρούμε απαντήσεις για πολλά πράγματα που μας λείπουν. Μας ενώνει, ενώ διαχωρίζει και αναδεικνύει την πολυμορφία της κοινωνίας. Από τα βιβλία και τη λογοτεχνία μαθαίνουμε να διανθίζουμε τη φαντασία μας και να επεκτείνουμε τα όριά μας. Η μουσική μας παρασέρνει σε έναν κόσμο συναισθημάτων και εκφράσεων, δίνοντας έκφραση στον πόνο, τη χαρά και τα βάθη της ψυχής μας.
Πρέπει να θέσουμε ρεαλιστικούς στόχους για τα παιδιά μας. Δεν ζητάω πολλά. Μια ταινία την εβδομάδα, ένα βιβλίο κάθε δύο μήνες, ένα μουσείο ή μια έκθεση τέχνης δύο φορές το χρόνο. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσουν να εμπλουτίσουν την πνευματική τους κατάσταση και να δημιουργήσουν τη στοργική σχέση με την τέχνη που όλοι χρειαζόμαστε.
Δεν πρέπει να αφήνουμε τις επαγγελματικές υποχρεώσεις, το έλλειμμα χρόνου και την έλλειψη υποστήριξης από την οικογένεια να μας στερήσουν αυτήν την ευκαιρία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η τέχνη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας και μπορεί να μας δώσει απαντήσεις και ισορροπία.
Είναι πολύ αργά για να αλλάξουμε το παρελθόν, αλλά ποτέ δεν είναι αργά για να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε την τέχνη με σοβαρότητα. Ας επενδύσουμε στην πολιτιστική παιδεία των παιδιών μας και ας τους δώσουμε την ευκαιρία να αναπτύξουν τον πολιτισμό τους. Ας μάθουμε να ζούμε σαν άνθρωποι, όχι μόνο μετρώντας τα κέρδη μας, αλλά εμπλουτίζοντας τους εαυτούς μας και τις ψυχές μας με τον πλούτο της τέχνης και της πολιτιστικής κληρονομιάς μας.
Γιώργος Χαρίτος, Παιδίατρος
