Η καρδιαγγειακή νόσος παραμένει η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, παρά τις προόδους στην αντιμετώπισή της. Προκειμένου να προληφθεί αποτελεσματικά, η πρόληψη αυτής της νόσου αποτελεί έναν κεντρικό στόχο για την Καρδιολογία σήμερα.
Σύμφωνα με τον επιδημιολόγο Geffrey Rose, υπάρχουν δύο στρατηγικές πρόληψης: η στρατηγική που απευθύνεται σε άτομα υψηλού κινδύνου και η στρατηγική που απευθύνεται σε ολόκληρο τον πληθυσμό μιας κοινωνίας. Η πρώτη στρατηγική, που είναι καθιερωμένη στην ιατρική πρακτική, εστιάζει στην αναγνώριση των ατόμων υψηλού κινδύνου με βάση τους μετρήσιμους παράγοντες κινδύνου. Ωστόσο, αυτή η στρατηγική δυσκολεύεται να εντοπίσει τα άτομα χαμηλότερου κινδύνου, τα οποία συνεισφέρουν όμως σημαντικά στην επιδημία της νόσου.
Για τον λόγο αυτό, η δεύτερη στρατηγική που απευθύνεται σε ολόκληρο τον πληθυσμό είναι καθοριστικής σημασίας. Η φιλοσοφία αυτής της στρατηγικής στοχεύει στη μεταβολή των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων που συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της νόσου. Συγκεκριμένα, προωθούνται μέτρα για τη μείωση του καπνίσματος, τη διατήρηση ιδανικού σωματικού βάρους, την υγιεινότερη διατροφή και την πρακτική της άσκησης σε όλη την κοινωνία. Αυτή η συνολική προσέγγιση απαιτεί νομοθετικά μέτρα και κρατική χρηματοδότηση για να επιτευχθεί.
Πιο συγκεκριμένα, η μείωση του καπνίσματος, η απώλεια βάρους, η υγιεινή διατροφή και η αύξηση της σωματικής άσκησης έχουν αποδειχθεί ότι συμβάλλουν τα μέγιστα στη μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων. Για παράδειγμα, ακόμα και η μείωση της αρτηριακής πίεσης κατά 2-3 μονάδες mmHg σε όλο τον πληθυσμό θα μπορούσε να μειώσει την επίπτωση της υπέρτασης, καθώς και τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικών επεισοδίων σημαντικά.
Για να επιτευχθεί η στόχευση αυτής της συνδυαστικής προσέγγισης, απαιτείται η εξατομίκευση των οδηγιών για τον τρόπο ζωής, η αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου, η φαρμακευτική αγωγή και οι προληπτικές εξετάσεις. Παράλληλα, η πολιτική υγείας πρέπει να συνεργαστεί για τη δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς καπνό, υποστηρίζοντας την άσκηση και προωθώντας μια υγιεινή διατροφή.
Μόνο με την συνδυασμένη δράση των δύο προσεγγίσεων θα μπορέσουμε να μειώσουμε αποτελεσματικά τα καρδιαγγειακά επεισόδια. Η προσαρμογή του τρόπου ζωής και η κοινωνική πρόνοια αποτελούν τα βασικά εργαλεία που μας δίνει η επιστήμη της Καρδιολογίας για να αντιμετωπίσουμε αυτήν τη σοβαρή παγκόσμια πρόκληση. Με ολοκληρωμένες προσπάθειες σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια κοινωνία με λιγότερα καρδιαγγειακά επεισόδια και υγιέστερο μέλλον για όλους μας.
