Με αφορμή την εντυπωσιακή ληστεία του μουσείου Isabella Stewart Gardner στη Βοστώνη, αξίζει να σημειωθούν πέντε σημαντικά γεγονότα και παράξενες εξελίξεις που κάνουν το συγκεκριμένο μουσείο και την κλοπή του τόσο ανατρεπτικά. Ο δικός μου τίτλος για αυτόείναι: “Οι ανεξίτηλοι κλέφτες που άλλαξαν την ιστορία της τέχνης”.
Η μυστηριώδης γυναίκα πίσω από το κτήριο
Η Ισαβέλλα Στιούαρτ Γκάρντνερ, η ιδρύτρια του μουσείου, είναι ένας θρυλικός χαρακτήρας με σπουδαίο παρελθόν. Σαν κόρη και χήρα δύο επιτυχημένων επιχειρηματιών, αφιέρωσε τη ζωή της στην φιλανθρωπία και τη συλλογή έργων τέχνης, τα οποία αργότερα φιλοξένησε στο μουσείο που κτίστηκε γι’ αυτόν τον σκοπό.
Το πιο πολύτιμο έργο που διασώθηκε
Παρά την αξία των κλεμμένων έργων του μουσείου, που υπολογίζεται σε περίπου ημίτριση δισεκατομμυρίου δολαρίων, οι κλέφτες αποφάσισαν να αφήσουν πίσω τους το πιο πολύτιμο έργο: το “Ο βιασμός της Ευρώπης” του Τιτσιάν. Η Γκάρντνερ αγόρασε αυτό το έργο από μια γκαλερί του Λονδίνου το 1896, ένα μοναδικό κομμάτι ζωγραφικής που κατόρθωσε να διασώσει από τα χέρια των κλέφτών.
Ο παράγοντας “Ναπολέον”
Το 2005, η έρευνα για την εξιχνίαση της υπόθεσης των κλεμμένων έργων τέχνης μεταφέρθηκε στο νησί της Κορσικής, στη Μεσόγειο. Ένας Γάλλος με υποτιθέμενες συνδέσεις με το τοπικό εγκληματικό περιβάλλον επιχείρησε να πουλήσει δύο πίνακες, έναν Ρέμπραντ και έναν Βερμέερ. Ο πρώην πράκτορας του FBI, Μπομπ Γουίτμαν, εμπλέκεται σε αποστολή για να τους αγοράσει, αλλά η προσπάθεια αποτυγχάνει όταν οι άνδρες συλλαμβάνονται γιατί προσπαθούσαν να πουλήσουν έργα τέχνης από το Μουσείο Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης στη Νίκαια.
Ένας ύποπτος από τον χώρο της μουσικής
Η ληστεία του μουσείου το 1990 δεν ήταν η πρώτη περίπτωση όπου ένας Ρέμπραντ κλάπηκε από μουσείο της Βοστώνης. Το 1975, ο Μάιλς Κόνορ, ένας εγκληματίας και κλέφτης τέχνης, μπήκε στο Μουσείο Καλών Τεχνών της πόλης και βγήκε έχοντας μετακινήσει έναν Ρέμπραντ στην τσέπη του παλτού του. Αυτός ήταν ο πρώτος υποψήφιος του FBI για την υπόθεση Gardner, αλλά τελικά η φυλακή του παρείχε ένα αλάνθαστο άλλοθι, καθώς καταδικάστηκε για ναρκωτικά.
Ένας αόρατος κλέφτης
Ένα από τα κλεμμένα έργα, το “Chez Tortoni” του Εντουάρ Μανέ, κλάπηκε από το Blue Room του μουσείου. Παρά το γεγονός ότι οι κλέφτες αφήνουν συνήθως πίσω τους τα πλαίσια των έργων, σε αυτήν την περίπτωση κόβοντας τους καμβάδες, τα πλαίσια κρατήθηκαν ολοκληρωμένα. Αυτό αποτελεί μία αναπάντεχη λεπτομέρεια σε μια ληστεία τέτοιας κλίμακας.
Η ληστεία του μουσείου Isabella Stewart Gardner παραμένει ένα επίμαχο θέμα που συζητείται ακόμη και μετά από πολλές δεκαετίες. Η εντυπωσιακή αυτή περιπέτεια πίσω από την κλοπή κάνει το μουσείο και τα έργα τέχνης που έχασε ακόμη πιο συναρπαστικά και μαγευτικά.
