Ο ύπνος, παρά το γεγονός ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την υγεία μας, συχνά παραβλέπεται στην σημερινή μας κούρσα. Καθώς ζούμε κάτω από την πίεση του γεμάτου προγράμματος και περισσότερων υποχρεώσεων από όσα μπορούμε να αντέξουμε, ο ύπνος γίνεται δευτερεύοντας σημασίας. Ωστόσο, αυτό που δεν αντιλαμβανόμαστε είναι ότι, ανεξάρτητα από το πόσο τον αγνοούμε, ο ύπνος παραμένει βασικός για μια υγιή ζωή. Ένας από τους τρόπους που μπορούμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας να αξιοποιήσει καλύτερα την ξεκούραση είναι το “sleep tracking”, που παρακολουθεί την ποιότητα και τα μοτίβα του ύπνου μας μέσω φορετών συσκευών.
Αρχικά, τι είναι το “sleep tracking”; Απλώς αποτελεί την αναγνώριση και καταγραφή δεδομένων σχετικά με τον ύπνο ενός ατόμου, όπως η διάρκεια, η ποιότητα και τα μοτίβα/συνήθειες. Με τον τρόπο αυτό, συλλέγονται δεδομένα που σχετίζονται με τα διάφορα στάδια του ύπνου (πρώτο στάδιο, ελαφρύς ύπνος, βαθύς ύπνος, REM) καθώς και ενδεχόμενες διακοπές ή παρεκκλίσεις όπως το ροχαλητό και η ανησυχία.
Αν και πολλοί νομίζουν ότι το “sleep tracking” είναι ένα φαινόμενο των τελευταίων χρόνων, η αλήθεια είναι ότι η τεχνική αυτή υπάρχει από τις αρχές του 20ού αιώνα. Αρχικά, βασιζόταν στην καταγραφή της κίνησης (ή των συσπασμών) των ματιών. Ωστόσο, τη δεκαετία του ’90, αναπτύχθηκε η πολυυπνογραφία, μια πολυπαραμετρική διαγνωστική τεχνική στον τομέα της ιατρικής ύπνου. Τα τελευταία χρόνια, με την εξέλιξη της τεχνολογίας (π.χ. smartphones, smartwatches), το “sleep tracking” έχει γίνει προσιτό στο ευρύ κοινό.
Αλλά πώς λειτουργεί το “sleep tracking”; Με τη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα, το “sleep tracking” χρησιμοποιεί τους αισθητήρες της συσκευής (όπως επιταχυνσιόμετρα, γυροσκόπια και μετρητές καρδιακών παλμών) για τη συλλογή δεδομένων. Οι φορητές συσκευές (όπως smartwatches, fitness trackers και πρόσφατα smart rings) αναλύουν τις κινήσεις, τις αλλαγές στον παλμό, ακόμα και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες (όπως η θερμοκρασία του δωματίου και ο θόρυβος) για να καθορίσουν ακριβέστερα τα μοτίβα του ύπνου. Από την πλευρά του χρήστη, απαιτείται μόνο να φορέσει την συμβατή συσκευή ενώ κοιμάται. Αν και υπάρχουν εξειδικευμένες συσκευές “sleep tracking” στην αγορά, μπορούμε άνετα να κάνουμε τη δουλειά με ένα κανονικό smartwatch ή fitness tracker. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, κάποιες εφαρμογές εκμεταλλεύονται το μικρόφωνο ή/και την κάμερα του smartphone (που πρέπει να είναι είτε δίπλα στο κρεβάτι είτε μέσα σε αυτό) για να ανιχνεύσουν θορύβους και κινήσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Τις θεμελιώδεις του τεχνολογίες για το “sleep tracking” είναι οι εξής: Ακτιγραφία/Κινησιομετρία, που αναλύει τις κινήσεις κατά την διάρκεια του ύπνου για να καθορίσει πότε είμαστε ξύπνιοι και πότε κοιμόμαστε. Παλαιότερα, αυτή η διαδικασία απαιτούσε ειδικό όργανο, αλλά πλέον είναι πολύ απλή χάρη στις φορητές συσκευές. Μέτρηση καρδιακών παλμών, που παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για τα στάδια του ύπνου και τη γενική ποιότητα αυτού. Οι αλλαγές στον παλμό μαρτυρούν ανησυχία και υπερδιέγερση. Αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης, που αναλύουν τα μοτίβα και βελτιώνουν την ακρίβεια των μετρήσεων με την πάροδο του χρόνου. Χάρη σε αυτούς τους αλγορίθμους, είναι δυνατό να προσαρμοστούν συμβουλές ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου. Παρακολούθηση του περιβάλλοντος, μια δυνατότητα που διαθέτουν κάποιες συσκευές όπου μπορούν να καταγράψουν τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως ο φωτισμός, ο θόρυβος και η θερμοκρασία, προκειμένου να βελτιώσουν τις συνθήκες για έναν καλύτερο ύπνο.
Συνοψίζοντας, το “sleep tracking” μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για το ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της υγείας μας, τον ύπνο. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε διάφορα στοιχεία για τα μοτίβα ύπνου μας, προκειμένου να λάβουμε τις σωστές αποφάσεις για τη βελτίωση της ευεξίας μας. Καθώς η τεχνολογική πρόοδος συνεχίζει να εξελίσσεται, αναμένουμε ότι ο τρόπος που προσεγγίζουμε τον ύπνο και τις ανάγκες μας για καλύτερη ζωή θα γίνει ακόμα πιο αποτελεσματικός στο μέλλον.
