Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ζητά την επιβολή φόρου στα αναψυκτικά με ζάχαρη και το αλκοόλ, με σκοπό να ενθαρρύνει τους πολίτες όλου του κόσμου να υιοθετήσουν πιο υγιεινές συμπεριφορές. Παρόλο που η πλειονότητα των χωρών δεν επιβάλλει φόρο στα παραπάνω προϊόντα, ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι τουλάχιστον 108 χώρες φορολογούν οποιοδήποτε είδος αναψυκτικού με ζάχαρη, ενώ τουλάχιστον 148 έχουν ειδικούς φόρους κατανάλωσης στο αλκοόλ.
Το γεγονός ότι το κρασί απαλλάσσεται από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε πολλές χώρες αναδεικνύεται ως μία από τις ανενδοίαστες αδυναμίες που υφίστανται. Ο Δρ Ρίντιγκερ Κρεχ, Διευθυντής Προαγωγής Υγείας του ΠΟΥ, επισημαίνει: «Η φορολογία των ανθυγιεινών προϊόντων δημιουργεί υγιέστερους πληθυσμούς και έχει θετικά αποτελέσματα σε όλη την κοινωνία. Μειώνει τις ασθένειες και δημιουργεί έσοδα για τις κυβερνήσεις, παρέχοντας δημόσιες υπηρεσίες. Επιπλέον, στην περίπτωση του αλκοόλ, οι φόροι συμβάλλουν στην πρόληψη της οδικής βίας και των τραυματισμών».
Μια σημαντική έρευνα του 2017 παρουσίασε τα οφέλη που θα επέφερε η αύξηση των τιμών του αλκοόλ. Συγκεκριμένα, αν οι τιμές αυξηθούν κατά 50%, θα μπορούσαν να αποτραπούν περισσότεροι από 21 εκατομμύρια θάνατοι και να παραχθούν περίπου 17 τρισεκατομμύρια δολάρια σε μισό αιώνα. Η Λιθουανία, για παράδειγμα, αυξάνοντας τον φόρο για το αλκοόλ το 2017 κατάφερε να μειώσει τους θανάτους που σχετίζονται με αυτό. Τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν από 234 εκατομμύρια ευρώ το 2016 σε 323 εκατομμύρια ευρώ το 2018 και οι θάνατοι μειώθηκαν από 23,4 ανά 100.000 άτομα το 2016 σε 18,1 ανά 100.000 άτομα το 2018.
Μία πρόσφατη δημοσκόπηση της Gallup, σε συνεργασία με τον διεθνή οργανισμό και το Bloomberg Philanthropies, έδειξε ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων σε όλες τις χώρες υποστηρίζει την αύξηση των φόρων σε ανθυγιεινά προϊόντα. Συνεπώς, ο ΠΟΥ καλεί να εφαρμοστεί ειδικός φόρος κατανάλωσης σε όλα τα αναψυκτικά και τα αλκοολούχα ποτά.
Οι φόροι αποτελούν τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για την πρόληψη ανθυγιεινών συνηθειών, ενώ παράλληλα προσφέρουν έσοδα. Παγκοσμίως, περίπου 2,6 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και περισσότερα από οκτώ εκατομμύρια χάνουν τη ζωή τους από ανθυγιεινή διατροφή. Ωστόσο, οι περισσότερες χώρες δεν αξιοποιούν επαρκώς τη φορολογία ως εργαλείο για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας. Η επιβολή υψηλότερων φόρων σε συγκεκριμένα προϊόντα θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο για την ανάπτυξη πιο υγιεινών προϊόντων, αλλά και να αποτρέψει τραυματισμούς και μη μεταδοτικές ασθένειες όπως ο καρκίνος και τα καρδιακά νοσήματα.
Όσο περνά ο καιρός, το αλκοόλ γίνεται όλο και πιο προσιτό στις περισσότερες χώρες. Επιβάλλεται, λοιπόν, προσεκτική δράση για να αναστραφεί αυτή η τάση και να προστατευθεί η παγκόσμια υγεία. Ο ΠΟΥ κινητοποιείται υπογραμμίζοντας την ανάγκη αντιμετώπισης των αρνητικών επιπτώσεων της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ και των αθέτησης της υγιεινής διατροφής. Η δημοσίευση του εγχειριδίου φορολογίας αλκοόλ προστίθεται σε μια σειρά παρόμοιων εγχειριδίων για τη φορολόγηση άλλων προϊόντων, όπως τα αναψυκτικά, το κάπνισμα και η ζάχαρη.
