Στα τέλη του 2023 μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η Ελλάδα έχει γνωρίσει μια κατακόρυφη αύξηση της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων, προσφέροντας ελπίδα και δεύτερες ευκαιρίες σε πολλούς ανθρώπους. Αυτή η εντυπωσιακή ανοδική πορεία οφείλεται στην αφοσίωση και το έργο των τοπικών συντονιστών μεταμοσχεύσεων, που άρχισαν να λειτουργούν από τον Απρίλιο του 2022 σε επτά νοσοκομεία παγκοσμίου φήμης. Αυτή η θετική εξέλιξη σημαίνει ότι η χώρα μας ακολουθεί τα ίχνη άλλων ευρωπαϊκών χωρών και δίνει προοπτικές σε όλους όσοι χρειάζονται ένα μεταμόσχευσης
Σε ένα πολύ επώδυνο πεδίο, όπως είναι η μεταμόσχευση οργάνων, η Ελλάδα ήταν πίσω από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως, με στοχευμένες παρεμβάσεις και σκληρή δουλειά, τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραματικά. Μια σημαντική συζήτηση για τη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις έλαβε χώρα στο πλαίσιο του 19ου Συνεδρίου Εντατικής Θεραπείας που διοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, ο αριθμός των δοτών οργάνων έχει αυξηθεί κατά 25% από την αρχή του έτους, φτάνοντας τους 87 (ενώ το περασμένο έτος ήταν μόλις 69)
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα συνεισφέρει επίσης σημαντικά στις μεταμοσχεύσεις πνευμόνων, με τον αριθμό των μεταμοσχεύσεων να φτάνει τις 29 μέχρι σήμερα. Αυτό είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό επίτευγμα, καθώς από αυτές τις μεταμοσχεύσεις, 14 έχουν πραγματοποιηθεί σε ασθενείς με πνευμονική ίνωση
Πέρα από τον ρόλο των τοπικών συντονιστών, που αποτελούν το κλειδί για την ανοδική πορεία της δωρεάς οργάνων, είναι σημαντική και η συμβολή άλλων παραγόντων. Παρατηρείται αύξηση 32% στον αριθμό των δοτών οργάνων και σε νοσοκομεία που δεν έχουν τοπικό συντονιστή μεταμοσχεύσεων. Ένα παράδειγμα αυτού είναι το νοσοκομείο “Αττικόν”, όπου φέτος 16 οικογένειες έδωσαν τη συναίνεσή τους για δωρεά οργάνων αγαπημένων προσώπων που αντιμετώπισαν δυσάρεστα γεγονότα. Αυτός ο αριθμός είναι άνευ προηγουμένου για μια Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, και δείχνει τον δρόμο προς τα εμπρός
Για να γίνει αυτή η αλλαγή, απαιτήθηκε πολλή δουλειά και προσπάθεια. Από την πλευρά της νομοθεσίας, πραγματοποιήθηκαν αλλαγές όσον αφορά την κοστολόγηση της αφαίρεσης οργάνων, προσφέροντας έτσι έναν κίνητρο για τους δότες. Επιπλέον, προγραμματίζεται η κυκλοφορία εθνικών οδηγιών για τη διαχείριση των δοτών, και η νομοθεσία προβλέπει τη δυνατότητα δωρεάς οργάνων από αναστρέψιμη παύση της καρδιακής λειτουργίας
Πάντως, υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει. Οι ειδικοί αναγνωρίζουν την ανάγκη για επικαιροποίηση των κριτηρίων για τον εγκεφαλικό θάνατο και τη διεθνοποίηση των διαδικασιών. Με την συνεχή εκπαίδευση των γιατρών και την υιοθέτηση των πιο σύγχρονων τεχνικών, μπορούμε να ελπίζουμε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να βελτιώνεται στον τομέα της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων
Το 19ο Συνέδριο Εντατικής Θεραπείας αποδείχθηκε μια επιτυχία, με τη συμμετοχή των ειδικών εντατικολόγων και τη συνεργασία με την Κυπριακή Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας. Το συνέδριο επικεντρώθηκε στην εκπαίδευση των γιατρών και την προώθηση της σύγχρονης ιατρικής πρακτικής. Η εντατική θεραπεία αποτελεί τη ραχοκοκκαλιά των νοσοκομείων και συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών
Σε γενικές γραμμές, η επιτυχία στον τομέα της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων είναι αποτέλεσμα της δουλειάς και της συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων φορέων. Αποφασιστικός παράγοντας ήταν οι τοπικοί συντονιστές, που έπαιξαν κεντρικό ρόλο στην προώθηση της δωρεάς οργάνων. Παράλληλα, η νομοθεσία και οι επικαιροποιήσεις που έγιναν στον τομέα συνέβαλαν στην επίτευξη των σημερινών αποτελεσμάτων
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, είναι σημαντικό να παρατηρούμε και να αξιολογούμε την πρόοδο που σημειώνεται στην Ελλάδα στον τομέα της δωρεάς οργάνων. Από κάθε σημείο που θέλουμε να το δούμε, αυτή η εξέλιξη είναι μια πηγή ελπίδας και αισιοδοξίας για όλους εμάς, αλλά πάνω από όλα για τους ανθρώπους που χρειάζονται μια μεταμόσχευση για να συνεχίσουν να ζουν.
