Στην Ελλάδα υπάρχουν 70 διαφορετικά είδη ερπετών και 23 είδη φιδιών, με μόνο 7 από αυτά να είναι δηλητηριώδη. Ωστόσο, λόγω έλλειψης γνώσης, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να σκοτώνουν τα φίδια που συναντούν, αμφισβητώντας έτσι τη σημασία τους για το οικοσύστημα. Στην πραγματικότητα, τα φίδια είναι απαραίτητα για την ισορροπία της φύσης και αντιστοιχούν σε λιγότερο επικίνδυνους φυλάκους από ό,τι πιστεύουμε.
Οι εχιδνίδες αποτελούν τον μείζονα κίνδυνο δηλητηρίασης από φίδι στην Ελλάδα. Ωστόσο, ακόμα και σε περίπτωση δαγκώματος από δηλητηριώδες φίδι (που είναι σπάνιο στη χώρα μας με περίπου 10 περιστατικά ετησίως), η θεραπεία είναι αποτελεσματική, εφόσον ο ασθενής λάβει ιατρική περίθαλψη εντός των πρώτων ωρών. Οι φίδιες οικογένειες χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: άγλυφα, προτερόγλυφα και οπισθόγλυφα. Επίσης, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τα φίδια πέφτουν σε χειμερία νάρκη.
Παρά τη σπανιότητα των περιστατικών δάγκωματος, είναι σημαντικό να ξέρουμε πώς να αντιδράσουμε αν συναντήσουμε ένα φίδι. Οι φίδιες δεν αποτελούν απειλή για εμάς, καθώς μας φοβούνται περισσότερο από ό,τι τους φοβούμαστε εμείς. Αντί να προσπαθούμε να τα σκοτώσουμε, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να απομακρυνθούμε από την περιοχή. Αν είναι απαραίτητο να το αναγνωρίσουμε, ένα χτύπημα στο έδαφος ή ένα ξύλο μπορεί να το αποτρέψει από το να πλησιάσει περισσότερο. Αν το φίδι είναι σε εσωτερικό χώρο, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ένα αντικείμενο όπως μια σκούπα για να το σπρώξουμε έξω. Αντί να το σκοτώσουμε, μπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια από την Πυροσβεστική ή εθελοντικές ομάδες. Επίσης, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μας διακοπών, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να φοράμε κλειστά παπούτσια, αποφεύγοντας να βάζουμε τα χέρια μας σε θάμνους ή κάτω από πέτρες χωρίς να τα ελέγξουμε.
Σε περίπτωση δάγκωματος από δηλητηριώδες φίδι, η παρακολούθηση των συμπτωμάτων είναι ζωτικής σημασίας. Η σοβαρότητα της δηλητηρίασης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και μπορεί να εμφανιστούν τόσο τοπικά όσο και γενικευμένα συμπτώματα. Σε περίπτωση δαγκώματος, πρέπει να απομακρυνθούμε αμέσως από το φίδι, να καθαρίσουμε την πληγή με νερό και σαπούνι, να μη δέσουμε το σημείο και να κρατάμε το δαγκωμένο μέλος όσο το δυνατόν πιο ακίνητο έως ότου φθάσουμε στο νοσοκομείο για κατάλληλη θεραπεία.
Για να αποφύγουμε την παρουσία φιδιών στο σπίτι και στον κήπο μας, μπορούμε να λάβουμε μερικά μέτρα προφύλαξης. Αφαιρούμε μεγάλα αντικείμενα όπως πέτρες και ξύλα από τον κήπο μας, καθαρίζουμε τις βάσεις των πυκνών θάμνων και φράζουμε τις σχισμές και τις τρύπες. Επίσης, καταδεσμεύουμε τον χώρο μας από ψηλά χόρτα και αποφεύγουμε το φύτεμα καρποφόρων δέντρων, τα οποία προσελκύουν τρωκτικά και άλλα ζώα που είναι τροφή για τα φίδια. Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε απωθητικά, πρέπει να επιλέξουμε οικολογικά προϊόντα που δεν προκαλούν βλάβες στο περιβάλλον και στην υγεία μας.
Τελικά, για να ξεχωρίσουμε ένα δηλητηριώδες φίδι από ένα μη δηλητηριώδες, πρέπει να προσέξουμε τα χαρακτηριστικά τους. Τα δηλητηριώδη φίδια έχουν παράλληλες γραμμές στην ουρά και ένα κέρατο στο μπροστινό μέρος του κεφαλιού τους. Αν γνωρίζουμε αυτά τα στοιχεία, μπορούμε να αποφύγουμε τυχόν καταστάσεις επικινδυνότητας και να συμβάλουμε στην προστασία και στη διατήρηση αυτών των παρεξηγημένων, ωστόσο σημαντικών ερπετών.
