Ο στρες και οικονομική ανασφάλεια: Ο κρυφός κίνδυνος για την υγεία μας
Οι οικονομικές δυσκολίες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία μας, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύεται στο Brain, Behavior and Immunity. Η έρευνα αυτή, που πραγματοποιήθηκε από το University College London (UCL), εξέτασε βιοδείκτες και αποκάλυψε τη σχέση μεταξύ οικονομικής κρίσης και προβλημάτων υγείας.
Η μελέτη επικεντρώθηκε στην αλληλεπίδραση μεταξύ ανοσοποιητικού, νευρικού και ενδοκρινικού συστήματος, τριών συστημάτων που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της υγείας. Κάθε διαταραχή σε αυτήν την επικοινωνία μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, κατάθλιψη και σχιζοφρένεια. Το στρες ενεργοποιεί αυτά τα συστήματα, προκαλώντας αλλαγές στη φυσιολογία και στη συμπεριφορά.
Η μελέτη του UCL εξέτασε τα επίπεδα τεσσάρων βιοδεικτών στο αίμα περισσότερων από 4.900 ατόμων ηλικίας 50 ετών και άνω. Αυτοί οι βιοδείκτες περιλάμβαναν δύο πρωτεΐνες που σχετίζονται με τη φλεγμονή και δύο ορμόνες που συνδέονται με το στρες. Με χρήση μιας εξελιγμένης μεθόδου γνωστής ως ανάλυση λανθάνοντος προφίλ, οι ερευνητές κατηγοριοποίησαν τους συμμετέχοντες σε τρεις ομάδες ανάλογα με τα επίπεδα αυτών των βιοδεικτών: χαμηλός, μέτριος και υψηλός κίνδυνος για προβλήματα υγείας.
Τα αποτελέσματα ήταν ενδεικτικά: Η έκθεση σε στρεσογόνα γεγονότα συσχετίστηκε με 61% αύξηση της πιθανότητας κάποιος να ανήκει στην ομάδα υψηλού κινδύνου τέσσερα χρόνια αργότερα. Κάθε επιπλέον στρεσογόνο παράγοντας αύξανε την πιθανότητα αυτή κατά 19%. Ειδικότερα, το οικονομικό άγχος αποδείχθηκε εξαιρετικά επιβλαβές, με τα άτομα που αντιμετώπιζαν οικονομική πίεση να έχουν 59% μεγαλύτερο κίνδυνο να ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου.
Η υποψήφια διδάκτωρ στο Ινστιτούτο Επιδημιολογίας & Υγείας του UCL και επικεφαλής συντάκτρια της μελέτης, Odessa Hamilton, εξήγησε ότι “όταν το ανοσοποιητικό και το νευροενδοκρινικό σύστημα συνδυάζονται, επιτυγχάνεται ισορροπία και υγεία. Ωστόσο, το παρατεταμένο στρες μπορεί να διαταράξει αυτήν την ισορροπία, προκαλώντας ασθένεια. Ανακαλύψαμε ότι το οικονομικό στρες είναι ιδιαίτερα επιβλαβές για τη βιολογική υγεία, αν και απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθεί αυτό. Το οικονομικό στρες μπορεί να επηρεάσει διάφορες πτυχές της ζωής, προκαλώντας οικογενειακές διαμάχες, κοινωνική απομόνωση, ακόμα και ακραίες καταστάσεις όπως η πείνα ή η έλλειψη στέγης”.
Η μελέτη εξέτασε επίσης τον γενετικό παράγοντα, αλλά διαπίστωσε ότι ο συσχετισμός μεταξύ άγχους και κινδύνου υγείας ήταν σταθερός, ανεξάρτητα από τη γενετική σύσταση. Αυτό επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά τον σοβαρό και καθοριστικό ρόλο του στρες στην υγεία και ευζωία μας.