Οι θαλασσινές λιχουδιές είναι από τους αγαπημένους μας μεζέδες, αλλά έρχονται να προστεθούν στη λίστα των επικίνδυνων προϊόντων που περιέχουν “παντοτινά χημικά” ή αλλιώς γνωστά ως PFAS. Αυτά τα χημικά, που υπάρχουν σε ρούχα, συσκευασίες γευμάτων, υφάσματα επίπλων και καλλυντικά, μπορούν να αντέξουν για χιλιάδες χρόνια και συνδέονται με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ηπατικές βλάβες, παθήσεις του θυρεοειδούς, παχυσαρκία, προβλήματα γονιμότητας και καρκίνο. Μια πρόσφατη μελέτη ανακάλυψε ανησυχητικές συγκεντρώσεις 26 διαφορετικών τύπων PFAS σε θαλασσινά, όπως μπακαλιάρο, αστακούς, σολομούς, χτένια, γαρίδες και τόνους. Η μελέτη αποκαλύπτει ότι η κατανάλωση θαλασσινών μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία, κυρίως για ευάλωτες ομάδες όπως έγκυες και παιδιά.
Οι επιστήμονες που διεξήγαγαν τη μελέτη προτείνουν να μην αποφεύγουμε εντελώς την κατανάλωση θαλασσινών, αλλά να είμαστε πιο προσεκτικοί ως προς τη συχνότητα και την ποσότητα που καταναλώνουμε. Ειδικά για τις ευάλωτες ομάδες, πρέπει να ακολουθούμε πιο αυστηρές κατευθυντήριες οδηγίες για την κατανάλωση θαλασσινών από τις αρχές δημόσιας υγείας. Σύμφωνα με την Megan Romano, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή Geisel στο Κολλέγιο Dartmouth, η μελέτη αυτή γεμίζει ένα μεγάλο κενό στην επιστημονική βιβλιογραφία, καθώς μέχρι σήμερα η έρευνα επικεντρωνόταν κυρίως σε είδη γλυκού νερού, ενώ η κατανάλωση θαλασσινών δεν είχε δεχθεί την ίδια προσοχή.
Ένα από τα ανησυχητικά στοιχεία της μελέτης είναι ότι οι γαρίδες και οι αστακοί είχαν τις υψηλότερες συγκεντρώσεις PFAS, με μέση τιμή 1,74 και 3,30 νανογραμμάρια ανά γραμμάριο (ng/g) σάρκας, αντίστοιχα. Άλλα θαλασσινά ψάρια είχαν συγκεντρώσεις κάτω του 1 ng/g. Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι η παρουσία των PFAS σε υψηλές συγκεντρώσεις σε θαλασσινά δυσκολεύει τον εντοπισμό τους στη θαλάσσια αλυσίδα τροφής. Μπορεί να είναι δυνατό να συσσωρεύονται περισσότερο σε κάποια οστρακόδερμα λόγω της διατροφής τους ή του ότι ζουν κοντά στις πηγές των PFAS κοντά στις ακτές. Τα μεγαλύτερα ψάρια, όπως οι τόνοι, μπορεί να συσσωρεύουν τα PFAS από την κατανάλωση μικρότερων οργανισμών, όπως οστρακοειδή.
Σε αντίθεση με άλλους διατροφικούς κινδύνους που σχετίζονται με την κατανάλωση θαλασσινών, όπως ο υδράργυρος, τα PFAS απαιτούν πιο προσεκτική προσέγγιση. Πρέπει να διατηρούμε μέτριες ποσότητες κατανάλωσης, ώστε να απολαμβάνουμε τα οφέλη των θαλασσινών χωρίς τις αρνητικές συνέπειες. Είναι σημαντικό να ενημερωνόμαστε για τις κατευθυντήριες οδηγίες των αρχών δημόσιας υγείας και να επιδιώκουμε να περιορίζουμε την κατανάλωση θαλασσινών, ιδίως για ευάλωτες ομάδες όπως έγκυες γυναίκες και παιδιά.
