Το καλοκαίρι του 2023 αποδείχθηκε το πιο θερμό στο βόρειο ημισφαίριο τα τελευταία 2.000 χρόνια. Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από ερευνητές στα πανεπιστήμια του Κέμπριτζ και του Γιοχάνες Γκούτενμπεργκ σημειώνουν αυτό το επιβλητικό ρεκόρ, μετρώντας τους δακτυλίους δέντρων. Τα πορίσματα της έρευνας, που δημοσιεύονται στο περιοδικό “Nature”, αποκαλύπτουν ότι ανεξάρτητα από τις φυσικές κλιματικές μεταβολές που σημειώθηκαν τα τελευταία αιώνια, το καλοκαίρι του 2023 ήταν το πιο θερμό από την εποχή της ακμής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η θερμοκρασία ξεπέρασε τις ακραίες τιμές της φυσικής μεταβλητότητας κατά 0,5 βαθμούς Κελσίου. Παρόλο που το 2023 έχει ήδη αναφερθεί ως το πιο ζεστό έτος που έχει καταγραφεί, οι μετρήσεις της θερμοκρασίας περιορίζονται συνήθως στο 1850. Τα δείγματα από τους δακτυλίους των δέντρων παρέχουν πληροφορίες για τις θερμοκρασίες των καλοκαιρινών μηνών και τα χρονολογούν ακριβώς. Με βάση αυτά τα δεδομένα, η χαμηλότερη θερμοκρασία του καλοκαιριού των τελευταίων 2.000 ετών είχε καταγραφεί το 536 μ.Χ., όταν η εκρηκτική έκρηξη ενός ηφαιστείου συντελούσε σε παγωνιά. Αυτή η θερμοκρασία ήταν ψυχρότερη κατά 3,93 βαθμούς Κελσίου από το 2023. Οι ερευνητές έκαναν επίσης σύγκριση με τα πρώτα δεδομένα της θερμοκρασίας που καταγράφηκαν από όργανα μετρήσεων την περίοδο 1850-1900 και ανακάλυψαν ότι οι μέσες θερμοκρασίες του 19ου αιώνα ήταν περίπου 0.1 βαθμό Κελσίου χαμηλότερες από ό, τι πιστεύαμε προηγουμένως. Με βάση αυτές τις επαναρυθμίσεις, οι ερευνητές καταλήγουν ότι οι συνθήκες του καλοκαιριού του 2023 υπερέβησαν τις μέσες θερμοκρασίες κατά 2,07 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την περίοδο 1850-1900. Η πλειονότητα των ακραίων θερμότερων καλοκαιριών που καταγράφονται από τους δακτυλίους των δέντρων αποδίδονται στο φαινόμενο του Ελ Νίνιο, που επηρεάζει τις παγκόσμιες καιρικές συνθήκες λόγω της μείωσης των ανέμων στον Ειρηνικό Ωκεανό και οδηγεί σε υψηλότερες θερμοκρασίες κατά το καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο. Οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη που οφείλεται στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έχουν ενισχύσει αυτό το φαινόμενο Ελ Νίνιο και έχουν οδηγήσει όλο και περισσότερες χώρες σε καυτά καλοκαίρια.
Ακόμη μεγαλύτερα αναμένονται τα φετινά καύσωνα
Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι το τρέχον φαινόμενο Ελ Νίνιο θα συνεχιστεί έως τις αρχές του καλοκαιριού του 2024, μειώνοντας τις πιθανότητες για κάποια αυξημένη δροσιά. Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει ότι, παρόλο που τα αποτελέσματά τους αφορούν κυρίως το βόρειο ημισφαίριο, είναι πολύ δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα για το σύνολο του πλανήτη, καθώς οι μετρήσεις για το νότιο ημισφαίριο είναι πιο περιορισμένες. Το νότιο ημισφαίριο ανταποκρίνεται διαφορετικά στην κλιματική αλλαγή, καθώς καλύπτεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό από τους ωκεανούς. Η έρευνα υλοποιήθηκε με την χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας.