Η ευτυχία και το καλό των παιδιών αποτελούν προτεραιότητα για κάθε γονιό. Ωστόσο, η υπερπροστασία μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την ανάπτυξη και την ευεξία των παιδιών μας. Ο φόβος μας ότι τα παιδιά μας θα αντιμετωπίσουν εμπόδια, θα πληγωθούν, ή ακόμα και ότι δεν θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες μας, μπορεί να τα οδηγήσει σε μεγαλύτερο κίνδυνο μακροπρόθεσμα. Σύμφωνα με ειδικούς, η υπερπροστασία είναι μια τοξική συμπεριφορά που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αυτοεκτίμηση, τις κοινωνικές σχέσεις και τη γενικότερη ψυχολογική ανάπτυξη των παιδιών.
Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που ελλοχεύουν για ένα υπερπροστατευμένο παιδί είναι ο ναρκισσισμός. Το ναρκισσιστικό παιδί θα αναπτύξει υπερβολικό θαυμασμό για τον εαυτό του και ένα αίσθημα ανωτερότητας έναντι των άλλων. Οι ναρκισσιστές υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους και εξαρτώνται από την προσοχή και την επιβεβαίωση των άλλων για να αισθανθούν καλά. Όμως, αυτή η συμπεριφορά στρεβλώνει τις σχέσεις και μπορεί να τους απομονώσει από τους συνομηλίκους τους. Επιπλέον, ο ναρκισσισμός μπορεί να τροφοδοτήσει αλαζονεία, ικανότητες για υπερεκτιμήσεις, υποβαθμισμένη αυτοεκτίμηση, και την ανάγκη για τακτική επαίνεση.
Πώς μπορούμε λοιπόν να αποφύγουμε την ανάπτυξη αυτού του χαρακτηριστικού στα παιδιά μας; Ένας τρόπος είναι να μην λέμε πάντα “ναι” σε όλες τις ανάγκες και επιθυμίες του παιδιού. Πρέπει να τους μάθουμε ότι ορισμένα πράγματα πρέπει να τα κερδίζουν με προσπάθεια και υπομονή. Οπότε, σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι σημαντικό να μην τους προσφέρουμε αυτό που επιθυμούν αμέσως και χωρίς κόπο. Τα παιδιά πρέπει να κατανοήσουν ότι η ικανοποίηση ανάγκης προϋποθέτει κόπο και προσπάθεια.
Επίσης, πρέπει να διδάσκουμε στα παιδιά τον σεβασμό. Είναι σημαντικό να νιώθουν αγαπημένα και σημαντικά, αλλά πρέπει επίσης να μάθουν ότι δεν είναι ανώτερα από τους άλλους. Πρέπει να γνωρίζουν ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ξεχωριστός. Μπορούμε να καλλιεργήσουμε αυτήν την αντίληψη δίνοντας στα παιδιά μας την ευκαιρία να παίξουν με άλλα παιδιά, να επικοινωνούν και να μοιράζονται με διαφορετικές οικογένειες.
Κάθε πράξη πρέπει να έχει τις συνέπειές της. Εάν ένα παιδί συμπεριφέρεται άσχημα, πρέπει να υπάρχει αντίδραση και συνέπειες για τη συμπεριφορά του. Αν αντίθετα είναι ευγενικό και συνεργάσιμο, τότε πρέπει να το αναγνωρίζουμε και να το επιβραβεύουμε. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί θα μάθει τη σημασία της καλής συμπεριφοράς και των συνεπειών των πράξεών του. Δεν πρέπει όμως να υπερβάλλουμε και να μεγεθύνουμε τα λάθη του παιδιού, αλλά και δεν πρέπει να τα παραβλέπουμε. Η αποδοχή των συνεπειών των πράξεών του είναι σημαντική για την ανάπτυξη της υπευθυνότητας και του σωστού συλλογισμού.
Αφήστε το παιδί να αντιμετωπίσει μικρές προκλήσεις. Ο ναρκισσισμός εμποδίζει την ωρίμανση του παιδιού. Οπότε, είναι σημαντικό να το αφήσουμε να αντιμετωπίζει μικρές καθημερινές προκλήσεις, όπως να φτιάχνει το κρεβάτι του ή να βοηθάει στην κουζίνα. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί θα γίνεται πιο ανεξάρτητο και ώριμο.
Καταλήγοντας, η υπερπροστασία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ανάπτυξη και την ευτυχία των παιδιών μας. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να επιδεικνύουμε ανάλογη φροντίδα και προσοχή, αλλά και να επιτρέψουμε στα παιδιά μας να βιώνουν τα μικρά προβλήματα της ζωής και να αντιμετωπίζουν μικρές προκλήσεις. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση, συνειδητοποίηση και ωριμότητα που θα τους φέρουν επιτυχώς στην ενήλικη ζωή.
