Η μακροπρόθεσμη μνήμη των γατών: Ένα ανατρεπτικό ταξίδι στον κόσμο της αναμνήσης των γατών
Πολλοί από εμάς έχουν βιώσει την εμπειρία να συναντήσουν μια αδέσποτη γατούλα, την έχουν χαϊδέψει και ταϊσει, και να την δουν ξανά μετά από μερικές μέρες να τρέχει προς το μέρος τους, ζητώντας περισσότεροι χάδια και ίσως λίγο φαγητό. Αυτή η εικόνα μας οδηγεί σε ερωτήματα σχετικά με τη μνήμη των γατών: πόσο πολύ θυμούνται και πώς λειτουργεί η μνήμη τους; Και εάν δεν έχουμε ζήσει μια τέτοια εμπειρία, τότε ίσως έχουμε σκεφτεί πόσον καιρό θα θυμάται η γάτα μας εμάς, όταν επιστρέψουμε από το ταξίδι που έχουμε προγραμματίσει. Η μνήμη των ζώων μας έχει απασχολήσει για πολλά χρόνια τους ερευνητές και, χάρη σε αυτούς, έχουμε λάβει αρκετές απαντήσεις σε αυτό το ζήτημα. Έχει διαπιστωθεί, λοιπόν, ότι οι γάτες έχουν μια εξαιρετική μακροπρόθεσμη μνήμη. Μπορούν να θυμούνται ανθρώπους με τους οποίους έχουν αναπτύξει έντονους δεσμούς συναισθημάτων. Μπορεί μια γάτα να θυμάται έναν αγαπημένο άνθρωπο επειδή της πρόσφερε φροντίδα, φαγητό και αγάπη. Ωστόσο, μπορεί επίσης να θυμάται ανθρώπους που δεν έχουν είχαν σωστή συμπεριφορά προς αυτήν ή ακόμη και να την κακοποιήσει. Οι αναμνήσεις αυτές συνήθως διαρκούν για πολύ καιρό. Πώς μπορούμε να καταλάβουμε εάν μια γάτα μας θυμάται; Οι γάτες έχουν διάφορους τρόπους να αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους. Μερικά από τα σημάδια που μας δείχνουν ότι μια γάτα μας θυμάται, ακόμη κι αν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που την είδαμε, είναι τα εξής: ● έρχεται προς το μέρος μας και μας ζητάει να την χαϊδέψουμε● σκουντάει το κεφάλι της σε εμάς● επιθυμεί να είναι δίπλα μας ακόμη κι αν βρισκόμαστε στο ίδιο δωμάτιο● εκδηλώνει επιθυμία για παιχνίδι και είναι πολύ επικοινωνιακή όταν μας βλέπει. Αντιθέτως, εάν κάποιος άνθρωπος της έχει επιδειχθεί αγενής, η γάτα μπορεί να αρχίσει να τρέμει, να φοβάται, να τρέχει μακριά ή ακόμη και να εμφανίσει επιθετική συμπεριφορά. Αν μια γάτα δεν έχει ποτέ συναντήσει έναν συγκεκριμένο άνθρωπο, τότε πιθανότατα θα είναι επιφυλακτική αρχικά και θα προσπαθήσει να κρυφτεί, μέχρις ότου αναγνωρίσει ότι αυτό το άτομο δεν αποτελεί απειλή. Με ποιον τρόπο οι γάτες συνδέουν έναν άνθρωπο με μία ανάμνηση; Η όσφρηση και η ακοή παίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μιας γάτας και επηρεάζουν τη μνήμη της. Οι γάτες εμπιστεύονται περισσότερο τις μυρωδιές και τους ήχους παρά αυτά που βλέπουν. Τα νεογέννητα γατάκια, για παράδειγμα, χρησιμοποιούν την όσφρησή τους για να αναγνωρίσουν τη μητέρα τους, ειδικά στις πρώτες ημέρες της ζωής τους όταν δεν βλέπουν και δεν ακούν. Με παρόμοιο τρόπο, χρησιμοποιούν την όσφρηση και την ακοή τους για να θυμούνται τους ανθρώπους που τους φρόντισαν και άλλα σημαντικά πλάσματα στη ζωή τους. Φυσικά, αυτό ισχύει και για τη μνήμη τους σε σχέση με τους ανθρώπους και άλλα ζώα. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι οι γάτες αντιδρούν θετικά όταν ακούν τη φωνή του κηδεμόνα τους, ενώ δεν αποκρίνονται έτσι σε άλλες φωνές που δεν γνωρίζουν. Συνοψίζοντας, οι γάτες μπορούν να θυμούνται ανθρώπους που έχουν γνωρίσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, εφόσον έχουν δημιουργήσει συναισθηματικούς δεσμούς μαζί τους. Βασίζονται περισσότερο στην όσφρηση και την ακοή τους και είναι σε θέση να δημιουργήσουν ποικίλα ποιοτικά αναμνήσεις, τόσο θετικές όσο και αρνητικές. Έτσι, την επόμενη φορά που θα λείψουμε από το σπίτι για λίγες μέρες, ας έχουμε τη σιγουριά ότι η γάτα μας θυμάται και πόσο μας έλειψε.
