Η εφηβεία είναι μια κρίσιμη περίοδος στην ανάπτυξη των παιδιών, όπου η θέσπιση και διατήρηση όριων είναι ζωτικής σημασίας. Τα όρια βοηθούν στην ομαλή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησής του. Επιπλέον, διαμορφώνουν τους ρόλους στα πλαίσια της οικογένειας.
Συχνά, μπορεί να συγχέουμε την έννοια των ορίων με την αυστηρή τιμωρία και επιβολή. Ωστόσο, τα όρια αποτελούν μια διδασκαλία, ένα μέσο για να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά σε κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους συμπεριφοράς και να τους μάθουμε τι είναι αποδεκτό και τι απαγορεύεται. Τα όρια παρέχουν στα παιδιά αίσθηση ασφάλειας και τους βοηθούν να διαχειριστούν καλύτερα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Για να θέσουμε όρια σε ένα παιδί, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τι επιδιώκουμε να του διδάξουμε. Είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε εάν η ανάγκη για θέσπιση του κανόνα πηγάζει από την πραγματική ανάγκη του παιδιού ή από τη δική μας ανάγκη για υπερπροστασία.
Ενώ μικρά παιδιά χρειάζονται περισσότερη αυστηρότητα και σαφή όρια, τα οποία να μην εμποδίζουν τη φυσική τους τάση για ανεξαρτησία, μεγαλώνοντας παραχωρούνται περισσότερες ελευθερίες και προνόμια. Στην εφηβεία, όπου οι νέοι αναγνωρίζουν και αναζητούν την αυτονομία τους, τα όρια πρέπει να υπάρχουν, αλλά με μεγαλύτερη ελαστικότητα και κατανόηση. Είναι σημαντικό να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την ειδική γενιά των εφήβων, που διαφέρει από τη δική μας, και να ανταποκριθούμε στις αλλαγές που συμβαίνουν στον κόσμο τους.
Οι γονείς έχουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των παιδιών τους, και η θέσπιση ορίων είναι μέρος αυτού του ρόλου. Πρέπει να προσπαθούμε να δούμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια των παιδιών μας, να αποδεχτούμε τα συναισθήματά τους, να κατανοήσουμε τις ανάγκες τους και να χτίσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης και αποδοχής. Όταν οι γονείς αντιμετωπίζονται ως συμμάχοι αντί για αυστηρούς κριτές, ο έφηβος αισθάνεται πιο άνετα να ζητήσει βοήθεια όταν την χρειάζεται. Μια σχέση βασισμένη στον σεβασμό και την κατανόηση αποτρέπει τις συγκρούσεις και τις εντάσεις μεταξύ γονέων και παιδιών.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε ότι η ανατροφή ενός παιδιού δεν είναι εύκολη υπόθεση και ότι κανένας γονιός δεν είναι εκπαιδευμένος για αυτόν τον ρόλο. Μαθαίνουμε παράλληλα με τα παιδιά μας πώς να είμαστε καλοί γονείς. Αυτό που χρειάζεται είναι να είμαστε διαθέσιμοι να δούμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια του παιδιού μας, να κατανοήσουμε πώς αισθάνεται και να αποδεχτούμε κάθε συναίσθημά του ως φυσιολογικό. Οι νουθεσίες μας πρέπει να προσαρμοστούν στις ανάγκες και το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού. Μια σχέση βασισμένη στον σεβασμό και την κατανόηση είναι η βέλτιστη προσέγγιση για να αποτρέψουμε συγκρούσεις και εντάσεις στην οικογένεια.
