Η συναρπαστική δημιουργία του μυθιστορήματος «Αυγή» από τον Χρήστο Χρηστίδη
Ο γνωστός Χρήστος Χρηστίδης είναι πάντα παρόν στη στήλη μας και αυτή τη φορά έρχεται με ένα εξαιρετικό νέο βιβλίο, την «Αυγή». Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN Greece, ο συγγραφέας μας ξεναγεί στη διαδικασία που ακολούθησε για να γράψει το μυθιστόρημα, αναφέρεται στις επιρροές του και αποκαλύπτει μερικά μυστικά για τη δημιουργία του
Η «Αυγή» είναι μια λογοτεχνική ιστορία που αφηγείται τη ζωή ενός νεαρού κοριτσιού που ζει σε κατ’ εξαίρεση στρατηγικά κλειστά διαμερίσματα και παραμένει μοναχικό για δύο ολόκληρα χρόνια, καταπλακωμένο από τη μοναξιά και τη θλίψη. Για να απαλλαγεί από αυτήν την κατάσταση, αποφασίζει να κατεβεί στον Άδη και να ανασυρθεί την πεθαμένη μητέρα της, με σκοπό να αναστήσει την χαμένη γενέθλια γη της. Ο συγγραφέας αναδεικνύει τον δυσήνιο δεσμό μητέρας-κόρης μέσα από αυτήν την ιστορία, προσφέροντας έναν εκρηκτικό συνδυασμό αγάπης, ταύτισης, καταπίεσης και ανταγωνισμού. Παράλληλα, ανατρέχει στις ήρεμες και ταραχώδεις στιγμές που έζησε μαζί με τη σύζυγό του και μεταφέρει στον αναγνώστη τη φυσικότητα της ζωής του
Ο Χρήστος Χρηστίδης, γεννημένος το 1953, σπούδασε οικονομικά και σκηνοθεσία κινηματογράφου και ζει στην Αθήνα. Το πρώτο του βιβλίο, με τίτλο “Αναποδογεννημένος”, κυκλοφόρησε το 2016 από τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου και αποτελεί μια εντυπωσιακή επινοημένη βιογραφία που διασπά την ιστορία σε εβδομήντα οκτώ μικροϊστορίες της μιας σελίδας. Το 2020, το δεύτερο του βιβλίο, η νουβέλα “Γυμνός” (Εκδόσεις Εντευκτηρίου) αναγνωρίστηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας και το Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας του περιοδικού Ο Αναγνώστης
Στη συνέχεια, παραθέτουμε ολόκληρη τη συνέντευξη με τον Χρήστο Χρηστίδη:
Πόσο καιρό ασχολείσαι με τη γραφή και τι σε οδήγησε να το προσπαθήσεις;
Χρήστος Χρηστίδης: Ξεκίνησα να ασχολούμαι συστηματικά με τη γραφή πριν δέκα χρόνια. Είχα συσσωρεύσει πολλά πράγματα μέσα μου και ήταν πλέον καιρός να τα εκφράσω. Ήθελα να ανοίξω μια βαλβίδα ασφαλείας και να απελευθερωθεί η φόρτιση που με είχε κατακλύσει
Μας μιλάς λίγο για το τελευταίο σου βιβλίο “Αυγή”. Ποιος ήταν ο αφορμή για αυτό;
Χρήστος Χρηστίδης: Τονίζω πάντα ότι όλα έχουν ειπωθεί ως θεματικές κατηγορίες και για αυτό επικεντρώνομαι περισσότερο στον τρόπο που αποτυπώνω το βλέμμα αντί για το θέμα. Σε κάθε βιβλίο μου χρησιμοποιώ διαφορετικές αφηγηματικές τεχνικές και δομές. Στην “Αυγή” ήθελα να αποτυπώσω σε ένα μυθιστόρημα τις αγαπημένες μου φωνές συγγραφέων, όπως ακούγονται μέσα μου και στη συνέχεια αποτυπώνονται στην άσπρη σελίδα με τον δικό μου τρόπο αφήγησης. Ο τρόπος αυτός που ενώνω τις διάφορες φωνές, σπάζω την χρονολογική σειρά των γεγονότων και χρησιμοποιώ αποσπάσματα, αγγίζει ίσως τα όρια της μεταμοντέρνας γραφής
Τι διαβάζεις αυτήν την περίοδο;
Χρήστος Χρηστίδης: Τα τελευταία χρόνια διαβάζω κυρίως βιβλία που με εμπνέουν στη γραφή. Αυτά αποτελούν την πρώτη ύλη για τα δικά μου βιβλία. Δεν πιστεύω, επίσης, στις αληθινές ιστορίες. Στη λογοτεχνία δεν υπάρχει αντικειμενική αλήθεια. Όλα εξαρτώνται από την υποκειμενική ματιά και τη φαντασία του συγγραφέα.
Ποιες είναι οι βασικές σου επιρροές στη γραφή;
Χρήστος Χρηστίδης: Έχω επηρεαστεί από συγγραφείς όπως ο Χουάν Ρούλφο, ο Κάφκα, ο Μπέκετ, ο Κραζναχορκάι και ο Χάντκε
Ετοιμάζεις κάτι νέο;
Χρήστος Χρηστίδης: Έχω σχέδια για ένα νέο μυθιστόρημα, αλλά αυτή τη στιγμή κάνω μια διαλείμματος γράφωντας μια θεατρική διασκευή του προηγούμενου βιβλίου μου “Γυμνός”
Πως βλέπεις τον θάνατο; Αυτό είναι ένα θέμα που απασχολεί συχνά τα έργα σου.
Χρήστος Χρηστίδης: Όπως αναφέρω και στην “Αυγή”, παραμένω θετικός, παρόλο που πέρασαν 60 χρόνια από τον θάνατο του παππού μου και ακόμα δυσκολεύομαι να κατανοήσω την έννοια του τέλους. Αναρωτιέμαι: Έφυγε ο παππούς, μου είπε ο πατέρας μου. Και πού πήγε; ρώτησα εγώ. Λίγες βδομάδες πριν την κηδεία του, πήγαμε σε ένα τσίρκο όπου ο μάγος βοηθός του εισήγαγε σε μια κουτί τη βοηθό του, την τρύπωσε με σπαθιά, προκαλώντας μεγάλο φόβο, και μετά πέρασε τη στεγνή του πέφτει την ανέσυρε ζωντανή. Το συμπέρασμα που έβγαλα τότε ήταν ότι δεν πεθαίνουμε πραγματικά. Όσο η επιστήμη δεν μπορεί να απαντήσει στο θεμελιώδες ερώτημα του “Πριν” και “Μετά”, παραμένω αισιόδοξος
Αν δεν ήσουν συγγραφέας, τι άλλο θα ήθελες να είσαι;
Χρήστος Χρηστίδης: Θα ήθελα να είμαι σκηνοθέτης. Αυτό είναι και το αντικείμενο που έχω σπουδάσει στις τέχνες
Πώς βλέπεις την Αθήνα; Έχει αλλάξει;
Χρήστος Χρηστίδης: Παρόλες τις πανέμορφες αναμνήσεις από τα παιδικά και φοιτητικά μου χρόνια, η σύγχρονη Αθήνα με τον πολιτισμό της δεν με εμπνέει. Δυστυχώς, παρά την Ακρόπολη, τα κτίρια του Τσίλλερ και τα καλαίσθητα παλιά αρχοντικά, το 1970 οι εργολάβοι ήρθαν να υψώσουν αστεία κτίρια που απορρέουν κακή γούστο. Ακόμα και το πολύ φως της πόλης, συγγραφικά, δεν με βοηθά. Αποκαλύπτει όλα τα στοιχεία μπροστά μου, σε ένα και μοναδικό επίπεδο, για να μην αναφέρω το γεγονός ότι στέκεται αντίθετα με την Κεντρική Ευρώπη, όπου η συννεφιά και η ομίχλη δημιουργούν αμφισημίες. Το θετικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια, η πόλη γεμίζει με διάφορες πολιτισμικές επιρροές. Περπατώντας στο κέντρο βλέπω παιδιά με διαφορετικό χρώμα δέρματος να μιλούν ελληνικά και αυτό με ενθουσιάζει
Σε ελκύουν οι μακροσκελείς, πολυσέλιδες αφηγήσεις;
Χρήστος Χρηστίδης: Εκτός από κάποια αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, οι μακροσκελείς αφηγήσεις με κουράζουν. Από τη μικρή μου επαφή με την ποίηση, αγκάλιασα την πυκνότητα στη γραφή. Έχω την αίσθηση ότι αν δεν είσαι μεγάλος συγγραφέας με φιλοσοφικές αναζητήσεις, τότε ένα μακροσκελές βιβλίο πιθανόν να γίνει “κουραφέξαλο” και θα ήταν καλύτερο αν συμπυκνωνόταν η γραφή του. Το αντιμετωπίζω σαν τις κινηματογραφικές ταινίες έναντι των τηλεοπτικών σειρών.
