Σε έναν κόσμο υπερ-συνδεδεμένο μέσω κοινωνικών δικτύων και πλατφορμών επικοινωνίας, η μοναξιά φαίνεται να απειλεί το νήμα της ζωής μας περισσότερο από ποτέ. Παρά την τεχνολογία που ευνοεί την επικοινωνία, αυτή συχνά παραμένει επιφανειακή και αποτυγχάνει να δημιουργήσει βαθιές, πραγματικές σχέσεις. Αυτό το φαινόμενο ενισχύει την κοινωνική απομόνωση και προκαλεί πιο σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία μας από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα, σύμφωνα με ειδικούς.
Μια πρόσφατη ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο Nature Human Behaviour έδειξε ότι οι άνθρωποι που αισθάνονται μόνοι ή κοινωνικά αποκλεισμένοι έχουν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από όλες τις αιτίες. Οι ειδικοί ανέφεραν ότι υπάρχουν πολλές θεωρίες για αυτήν τη συσχέτιση. Μερικές πιθανές εξηγήσεις είναι ότι οι μοναχικοί άνθρωποι έχουν λιγότερη φροντίδα για την υγεία τους, δεν τρέφονται σωστά και απέχουν από υγιεινές συνήθειες. Παράλληλα, είναι πιο επιρρεπείς σε επιβλαβείς συνήθειες όπως το κάπνισμα και το παράπονο. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η κοινωνική απομόνωση συνδέεται με φλεγμονές και αδυναμία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η ανασκόπηση περιλάμβανε 90 μελέτες με περισσότερους από 2,2 εκατομμύρια συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι που αισθάνονταν μοναξιά ή ήταν κοινωνικά απομονωμένοι είχαν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου. Επιπλέον, η κοινωνική απομόνωση συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι η κοινωνική απομόνωση και η μοναξιά δεν είναι το ίδιο. Η κοινωνική απομόνωση αναφέρεται στην έλλειψη επαφής με άλλα άτομα, ενώ η μοναξιά αντικατοπτρίζει τα συναισθήματα που νιώθει κάποιος ανεξάρτητα από το πόσο συμμετέχει κοινωνικά. Ωστόσο, οι επιδράσεις της κοινωνικής απομόνωσης είναι πιο επιβλαβείς από τη μοναξιά, σύμφωνα με την δρ. Julianne Holt-Lunstad, διευθύντρια του Εργαστηρίου Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Υγείας του Πανεπιστημίου Brigham Young.
Η δρ. Holt-Lunstad τονίζει ότι οι προσπάθειες για τη δημόσια υγεία θα πρέπει να εστιαστούν περισσότερο στην καταπολέμηση της μοναξιάς και της κοινωνικής απομόνωσης. Συγκεκριμένες στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν είναι η συμμετοχή σε κοινωνικές ομάδες, η αναζήτηση βοήθειας σε δύσκολες στιγμές και η μείωση εθιστικών στην τεχνολογία πρακτικών που προκαλούν αποσύνδεση.
Όπως τονίζει και η Robin Yabroff, επιστημονική υπεύθυνη της έρευνας των υπηρεσιών Υγείας του American Cancer Society, υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν για να καταπολεμηθεί η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση και να βελτιωθεί η δημόσια υγεία. Αυτές περιλαμβάνουν τη συμμετοχή σε κοινωνικές και κοινοτικές ομάδες για να δημιουργηθεί αίσθηση ανήκειας, την αναζήτηση βοήθειας και τη μείωση των συνηθειών που προκαλούν αποσύνδεση, όπως η υπερβολική χρήση κοινωνικών μέσων επικοινωνίας.
Είναι καθοριστικής σημασίας να αντιμετωπίσουμε αυτήν την επιδημία της μοναξιάς και να επαναφέρουμε την αλληλεπίδραση και την αλληλεγγύη στις σχέσεις μας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε μια ισορροπημένη και υγιή ψυχική κατάσταση.
