Κάθε τόσο, όλοι αντιμετωπίζουμε τη μοναξιά. Αλλά ελάχιστοι γνωρίζουν ότι αυτό το αίσθημα μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ικανότητά μας να συνδεόμαστε με τους γύρω μας. Η υπερεπαγρύπνηση, όπως αποκαλείται αυτή η απόκριση, μας υπονομεύει και δημιουργεί έναν περιττό κύκλο πόνου και απομόνωσης.
Η υπερεπαγρύπνηση είναι ένα είδος αυτοσυντήρησης που αντιμετωπίζει τις πιθανές απειλές. Αυτή η κατάσταση είναι μια αυξημένη εγρήγορση που, ενώ μπορεί να είναι χρήσιμη κάποιες φορές, όταν σχετίζεται με τη μοναξιά, μπορεί να μας παγιδεύσει. Ο εγκέφαλός μας ερμηνεύει τη μοναξιά ως μια επίθεση και αντιδρά με αμυντικό τρόπο. Αυτή η αμυντική στάση μπλοκάρει την ενσυναίσθηση που μας βοηθά να συνδεόμαστε με τους άλλους και να αναπτύσσουμε κοινωνικές σχέσεις. Όταν βρισκόμαστε σε υπερεπαγρύπνηση, επικεντρωνόμαστε στα αρνητικά στοιχεία των επικοινωνιακών μας σχέσεων και αισθανόμαστε έντονη απόρριψη. Κάθε ένδειξη έλλειψης ενδιαφέροντος από τους γύρω μας μας φαίνεται σαν το τέλος του κόσμου. Αυτό τροφοδοτεί την απομόνωση και μας κάνει να αισθανόμαστε ότι δεν αξίζει να συνδεθούμε με κανέναν. Παράλληλα, αυξάνεται η αίσθηση ότι θα είμαστε για πάντα μόνοι.
Η πραγματική σημασία της φράσης “είμαι μόνος”
Όλοι χρειαζόμαστε τουλάχιστον ένα άτομο στο οποίο να εμπιστευόμαστε και με το οποίο να έχουμε μια ζεστή, υποστηρικτική σχέση. Δυστυχώς, όταν πέσουμε στην παγίδα της υπερεπαγρύπνησης, κάθε προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε κοινωνικές σχέσεις μπορεί να υπονομευθεί από την έντονη αίσθηση απόρριψης που νιώθουμε. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα κι αν έχουμε σύντροφο ή μια φαινομενικά πλούσια κοινωνική ζωή. Ουσιαστικά, δεν είναι ο αριθμός των κοινωνικών μας συνδέσεων που καθορίζει τη μοναξιά, αλλά η ποιότητά τους. Ένας στενός φίλος μπορεί να είναι αρκετός για μια επαρκή κοινωνική ζωή, ενώ εκατοντάδες επιφανειακές σχέσεις μπορεί μόνο να επιδεινώσουν την απομόνωση.
Αμφισβητώντας την υπερεπαγρύπνηση
Το αίσθημα της μοναξιάς δημιουργεί προκαταλήψεις και φίλτρα που αλλάζουν τον τρόπο που βιώνουμε και ερμηνεύουμε τις κοινωνικές μας σχέσεις. Για να ξεπεράσουμε αυτήν την υπερεπαγρύπνηση, πρέπει να μάθουμε να αμφισβητούμε τις αρνητικές σκέψεις και τους φόβους μας. Όταν οι ερμηνείες μας επηρεάζονται από την υπερεπαγρύπνηση, βλέπουμε την απόρριψη παντού και ανταποκρίνεται με απομόνωση ή επιθετικότητα. Αν μπορέσουμε να απομακρύνουμε αυτά τα φίλτρα και να επικεντρωθούμε στην ενσυναίσθηση, θα διαπιστώσουμε ότι πολλοί γύρω μας νιώθουν μόνοι όπως εμείς και έχουν την ανάγκη για σύνδεση και καλοσύνη. Με άλλα λόγια, η μετατόπιση της εστίασής μας από τον φόβο και τα πληγωμένα συναισθήματα στη ζεστασιά και τη δεκτικότητα μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε την απομόνωση και να ανοίξουμε έναν δρόμο γεμάτο χαρά και αγάπη.
