Η ιλαρά έχει προκαλέσει πανικό στην Ευρώπη, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), καθώς καταγράφηκαν περισσότερα από 30.000 κρούσματα σε διάστημα εννέα μηνών (Ιανουάριος 2023 – Οκτώβριος 2023). Το πρόβλημα διαπιστώθηκε σε 40 από τα 53 κράτη-μέλη της Ευρώπης που συμμετέχουν στον ΠΟΥ, κάνοντας λόγο για μία αύξηση 30 φορές μεγαλύτερη από αυτή του 2022, όταν αναφέρθηκαν μόλις 941 περιστατικά.
Ο ΠΟΥ χαρακτηρίζει την κατάσταση ως συναγερμό και επισημαίνει ότι αν δεν ληφθούν έκτακτα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της ιλαράς, η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο σε όλη την Ευρώπη. Όπως δήλωσε ο Δρ Hans Henri P. Kluge, Περιφερειακός Διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη, η αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς έχει συνοδευθεί από περίπου 21.000 νοσηλείες και 5 θανάτους, γεγονός που είναι ανησυχητικό.
Ο Δρ Kluge εξήγησε ότι ο μόνος τρόπος για να προστατευθούν τα παιδιά από αυτήν την επικίνδυνη ασθένεια είναι ο εμβολιασμός. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι απαραίτητη η άμεση δράση για τον εμβολιασμό του πληθυσμού με σκοπό την παύση της μετάδοσης του ιού και την πρόληψη της εξάπλωσης της νόσου. Επιπλέον, είναι σημαντικό όλες οι χώρες να είναι προετοιμασμένες για την άμεση ανίχνευση και αντιμετώπιση των περιστατικών ιλαράς, καθώς αυτά θα μπορούσαν να απειλήσουν την πρόοδο προς την εξάλειψη της νόσου.
Το πρόβλημα του εμβολιαστικού κενού αντικατοπτρίζεται στα κρούσματα, αφού τα περισσότερα από αυτά αφορούν παιδιά ηλικίας 1-4 ετών και ενήλικες ηλικίας 20 ετών και άνω. Οι στατιστικές δείχνουν ότι η ιλαρά έχει πλήξει όλες τις ηλικιακές ομάδες, με μεγάλες διαφορές στην ηλικιακή κατανομή των κρούσματων μεταξύ των χωρών. Η ιλαρά έχει οδηγήσει σε πάνω από 20.918 νοσηλείες και 5 θανάτους σε δύο χώρες.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η μείωση της εμβολιαστικής κάλυψης στην Ευρώπη κατά την περίοδο 2020-2022 είναι υπεύθυνη για την ανησυχητική έκρηξη της ιλαράς. Οι ποσοστά εμβολιασμού με την πρώτη δόση μειώθηκαν από 96% το 2019 σε 93% το 2022, ενώ με τη δεύτερη δόση μειώθηκαν από 92% το 2019 σε 91% το 2022. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από 1,8 εκατομμύρια βρέφη στην Ευρώπη έχουν μείνει απροστάτευτα από την ιλαρά ανάμεσα στα έτη 2020 και 2022.
Ο ΠΟΥ αναφέρει επίσης ότι η επιδημιολογική έκρηξη ιλαράς επηρεάζει τώρα και χώρες όπου η ιλαρά θεωρούνταν ενδημική νόσος. Ακόμα και οι χώρες που είχαν καταφέρει να εξαλείψουν την ιλαρά αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο μιας μεγάλης επιδημίας εάν ο ιός εισχωρήσει από άλλες χώρες που δεν έχουν επιτύχει τα αναγκαία υψηλά ποσοστά εμβολιασμού των παιδιών (τουλάχιστον 95%). Στόχος για τον περιορισμό της εξάπλωσης της ιλαράς είναι η επίτευξη κάλυψης 95% με δύο δόσεις εμβολίου. Η πανδημία του κορονοϊού και η επανέναρξη των ταξιδιών συμβάλλουν στον κίνδυνο διασυνοριακής μετάδοσης της νόσου, ιδίως σε κοινότητες με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Συνολικά, οι 10 χώρες με τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς είναι:
