Σεξουαλική επίθεση – Metaverse: Βιασμός στην εικονική πραγματικότητα, αληθινό τραύμα στην ψυχή του παιδιού
*Γράφει η Ζωή Σιούτη, M.Sc. & M.Ed., Κλινική και Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, και Θεραπεύτρια CBT, ACT και EMDRΤ
Ο ψυχολογικός εφιάλτης του ομαδικού βιασμού κατά τη διάρκεια της εμπειρίας στο Metaverse και οι ανυπολόγιστες συνέπειες
Πρόσφατα, η αστυνομία του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκίνησε έρευνες έπειτα από την καταγγελία ενός 16χρονου κοριτσιού, το οποίο αποκάλυψε ότι ο εικονικός χαρακτήρας της βρέθηκε θύμα σεξουαλικής βίας από άλλους παίκτες στο Metaverse. Παρότι δεν υπήρξαν σωματικές βλάβες, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το θύμα βιώνει ένα ψυχολογικό και συναισθηματικό τραύμα συγκρίσιμο με αυτό που θα μπορούσε να προκληθεί από έναν φυσικό βιασμό. Η πρωτοφανής υπόθεση έθεσε σε ερώτηση το πώς οι χρήστες του Metaverse μπορούν να προβούν σε τέτοιες επιθέσεις.
Τα τελευταία χρόνια, οι εικονικές εμπειρίες ζωής μέσω βιντεοπαιχνιδιών έχουν γίνει ολοένα και πιο αληθοφανείς. Με την εξάπλωση των συσκευών εικονικής πραγματικότητας, οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν με τον εικονικό κόσμο και τους άλλους χρήστες με τρόπο πιο αμεσολόγο και ζωντανό. Ωστόσο, αυτό ανοίγει επίσης τον δρόμο για ανεπιθύμητες και επιθετικές συμπεριφορές από μέρους άλλων παικτών. Το αβατάρ, που είναι η εικονική αναπαράσταση του χρήστη, μπορεί να προάγει την ανωνυμία, παρέχοντας ένα καταφύγιο στα άτομα που επιλέγουν να εκμεταλλευτούν τη φύση αυτού του κόσμου για να προκαλέσουν βλάβη σε άλλους. Η απροσδιοριστία της ταυτότητας του «δράστη» κρύβεται πίσω από το αβατάρ, με αποτέλεσμα οποιαδήποτε προσβολή η θύελλα των όρων χρήσης να μην έχει σοβαρές νομικές συνέπειες, αν δεν αποτελεί εγκληματική πράξη.
Δυστυχώς, η παρενόχληση στο διαδίκτυο είναι κάτι που συμβαίνει συχνά. Μία πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε το Pew Research Center ανέδειξε ότι το 64% των ενηλίκων κάτω των 30 ετών έχει βιώσει οποιαδήποτε μορφή διαδικτυακής παρενόχλησης, με το 33% των γυναικών κάτω των 35 ετών να αναφέρει ότι έχουν βιώσει έστω και μία μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στο διαδίκτυο. Επιπλέον, μια έρευνα του 2020 κατέδειξε ότι το 81% των χρηστών εφαρμογών εικονικής πραγματικότητας έχει βιώσει οποιαδήποτε μορφή παρενόχλησης. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν τη σκοτεινή πλευρά αυτού του τεχνολογικού επαναστατικού κόσμου
Είναι γεγονός ότι η εμπειρία των χρηστών σε εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας είναι συνήθως θετική. Οι χρήστες μπορούν να ανακαλύψουν νέους κόσμους, να συναντήσουν φίλους και να εξασκήσουν τη φαντασία τους. Ωστόσο, οι επιθέσεις και οι παρενοχλήσεις παραμένουν στην ημερήσια διάταξη. Είναι ουσιαστικό να λάβουμε μέτρα προστασίας για την ασφάλεια και την ψυχική υγεία των χρηστών, ειδικότερα των ανηλίκων που αντιμετωπίζουν ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες στη διάκριση μεταξύ της εικονικής και της πραγματικής πραγματικότητας. Ο βιασμός που υπέστη η 16χρονη κοπέλα στο Metaverse μπορεί να ήταν εικονικός, αλλά το ψυχολογικό τραύμα που βίωσε ήταν πραγματικό και θα μπορούσε να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στη ζωή της.
Ο εικονικός κόσμος που δημιουργείται μέσω του Metaverse μπορεί να φαίνεται εντυπωσιακός και μαγευτικός, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι αποτελεί απλώς ένα εργαλείο. Είναι καθήκον μας να επιλέξουμε πώς θα το χρησιμοποιήσουμε: για να καλλιεργήσουμε φιλίες και δημιουργήσουμε θετικές εμπειρίες ή για να προκαλέσουμε ψυχολογικό τραύμα στους άλλους. Ο βιασμός στην εικονική πραγματικότητα είναι μια ρεαλιστική απειλή που πρέπει να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την προστασία αυτών που χρησιμοποιούν αυτήν την τεχνολογία και, πάνω απ’ όλα, των ανηλίκων.
