Η σύνδεση της γονιδιακής προδιάθεσης για σχιζοφρένεια με επικίνδυνα γονίδια του εγκεφάλου ήταν γνωστή για δεκαετίες στον επιστημονικό χώρο. Ωστόσο, μια πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύεται στο Nature Communications αμφισβητεί αυτήν την άποψη, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει ένα άλλο όργανο που μπορεί να έχει πολύ σημαντικότερο ρόλο στον κίνδυνο εμφάνισης της ψυχικής ασθένειας. Αυτό το όργανο είναι ο πλακούντας, ο οποίος επηρεάζει σημαντικά την προγεννητική ανάπτυξη του εμβρύου και μπορεί να “εκτοξεύσει” τον κίνδυνο για σχιζοφρένεια. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα γονίδια της σχιζοφρένειας επηρεάζουν μια σημαντική λειτουργία του πλακούντα, που σχετίζεται με τις θρεπτικές ουσίες στο αίμα της μητέρας και τη μεταφορά τους προς το έμβρυο. Τα γονίδια που σχετίζονται με τον κίνδυνο σχιζοφρένειας αποτελούν τον πυρήνα αυτής της μεταφοράς, καθιστώντας δυσκολότερη την υγιή ανάπτυξη του εμβρύου. Επιπλέον, η μελέτη εντόπισε πολλά γονίδια του πλακούντα που φαίνεται να είναι αιτία για την ανάπτυξη άλλων διαταραχών, όπως ο διαβήτης, η διπολική διαταραχή, η κατάθλιψη, ο αυτισμός και η ΔΕΠΥ. Ωστόσο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η γενετική συσχέτιση με τη σχιζοφρένεια ήταν πιο έντονη. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, τα γονίδια του πλακούντα είχαν πιο άμεση σύνδεση με τον κίνδυνο σχιζοφρένειας σε σύγκριση με τα γονίδια του εγκεφάλου, τα οποία έχουν θεωρηθεί έως τώρα ως ο μοναδικός παράγοντας για την ασθένεια.
Επίσης, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι ο γενετικός κίνδυνος για σχιζοφρένεια που σχετιζόταν με τον πλακούντα εμφανίζει διαφορές ανάλογα με το φύλο του εμβρύου. Ειδικότερα, στα αρσενικά έμβρυα, οι φλεγμονώδεις διεργασίες επηρεάζουν έντονα τον πλακούντα. Αυτό το νέο εύρημα επιβεβαιώνει τις προηγούμενες επιστημονικές μελέτες, που δείχνουν ότι οι άνδρες είναι γενικά πιο ευάλωτοι σε αναπτυξιακές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια.
Επιπλέον, στα πλαίσια της μελέτης εξετάσθηκε επίσης ο ρόλος της COVID-19. Συγκεκριμένα, μελετώντας ένα μικρό δείγμα πλακούντα από μητέρες που είχαν νοσήσει με COVID-19 κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι τα γονίδια του πλακούντα που σχετίζονται με τον κίνδυνο σχιζοφρένειας αυξήθηκαν δραματικά. Αυτό υποδεικνύει ότι η μόλυνση από την COVID-19 κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να αποτελεί έναν παράγοντα κινδύνου για τη σχιζοφρένεια λόγω του τρόπου που επηρεάζει τον πλακούντα. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Lieber ελπίζουν ότι η συνέχιση της έρευνάς τους θα οδηγήσει σε νέες θεραπείες και διαγνωστικά εργαλεία που θα επιφέρουν ριζικές αλλαγές στον τομέα της προγεννητικής ιατρικής.
“Η έρευνα στη βιολογία του πλακούντα είναι μια νέα, κρίσιμη προσέγγιση για την πρόληψη της δημόσιας υγείας”, λέει ο Gianluca Ursini, επικεφαλής του ερευνητικού έργου και ερευνητής στο Ινστιτούτο Lieber. “Οι επιστήμονες μπορούν να ανιχνεύσουν αλλαγές στα γονίδια κινδύνου του πλακούντα δεκαετίες πριν από την εμφάνιση μιας διαταραχής, πιθανώς ακόμα και στην κυκλοφορία του αίματος της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αν οι γιατροί ήξεραν ποια παιδιά είναι πιο ευάλωτα σε αναπτυξιακές διαταραχές, θα μπορούσαν να προβλέψουν πιο πρώιμα και να εφαρμόσουν ανάλογες παρεμβάσεις για τη διατήρηση της υγείας τους”, προσθέτει ο Daniel Weinberger, διευθυντής του Ινστιτούτου Lieber.
Οι νέες αυτές γνώσεις για τον τρόπο με τον οποίο τα γονίδια στον πλακούντα συνδέονται με διαταραχές του εγκεφάλου και άλλων οργάνων παρέχουν νέες ευκαιρίες για τη βελτίωση της προγεννητικής υγείας και την πρόληψη επιπλοκών στη ζωή των ατόμων.
Πηγή: https://www.naftemporiki.gr/story/1749561/sxizofreneia-o-afanis-paragontas-tis-kuisis-pou-ayxanei-ton-genetiko-kindyno
