Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή προληπτικής υγείας με τα αυτοδιαγνωστικά τεστ που αποτελούν ένα σημαντικό βήμα για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου. Με βάση το πρότυπο του γνωστού self test για τον κορωνοϊό, τα νέα αυτά ελεγκτικά εργαλεία είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την πρόληψη δύο ειδών καρκίνου που απασχολούν την κοινωνία μας.
Ένα από αυτά τα τεστ είναι αρκετά γνωστό, αφού αφορά στον ιό HPV και τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Η Ελλάδα ακολουθεί το παράδειγμα χωρών όπως η Σουηδία και η Ολλανδία, εντάσσοντας τα self-sampling τεστ για τον έλεγχο του HPV στο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο της μήτρας. Το self-sampling είναι μια απλή διαδικασία, όπου η γυναίκα μπορεί να συλλέξει κολπικό υλικό μέσω μπατονέτας και να το αποστείλει σε εργαστήριο για ανάλυση. Ανάλογα με τα αποτελέσματα, η γυναίκα ενημερώνεται και μπορεί να απευθυνθεί στον γιατρό για περαιτέρω έλεγχο.
Παράλληλα με τον καρκίνο της μήτρας, το δεύτερο αυτοδιαγνωστικό τεστ αφορά τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για αυτόν τον τύπο καρκίνου περιλαμβάνει την κολονοσκόπηση, που είναι μια ακριβής και αποτελεσματική μέθοδος εξέτασης. Ωστόσο, η ειδική ομάδα εργασίας που αναλύει το πρόγραμμα εξετάζει την προσθήκη δύο επιπλέον αυτοδιαγνωστικών τεστ που μπορούν να γίνουν στο σπίτι. Τα FIT και FOBT τεστ στοχεύουν στον έλεγχο της παρουσίας κρυφού αίματος στα κόπρανα, που μπορεί να είναι ένα πρώιμο σημάδι καρκίνου. Η απλότητα αυτών των τεστ επιτρέπει στους ανθρώπους να τα πραγματοποιήσουν εύκολα και άνετα στο σπίτι τους.
Η εφαρμογή αυτών των αυτοδιαγνωστικών τεστ θα επιτρέψει στις γυναίκες που δεν επισκέπτονται τακτικά τον γιατρό να καλύψουν το κενό στην πρόληψη του καρκίνου. Ειδικά σε απομακρυσμένες περιοχές ή κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, τα κιτ αυτοδιαγνωστικού ελέγχου μπορούν να αποσταλούν μέσω ταχυδρομείου ή να είναι προσβάσιμα μέσω ιδιωτικών φαρμακείων. Με αυτόν τον τρόπο, η πιθανότητα εγκατάλειψης των εξετάσεων μειώνεται και ο καρκίνος μπορεί να ανιχνευθεί εγκαίρως.
Οι αυτοδιαγνωστικές μέθοδοι που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες έχουν αποδειχθεί επιτυχημένες και αποτελεσματικές. Στη Σουηδία, όπου η αυτοεξέταση για τον ιό HPV εφαρμόζεται από το 2020, όλες οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας λαμβάνουν δωρεάν συσκευές. Η Ολλανδία ακολουθεί το ίδιο μοντέλο, ενώ η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καρκίνου έχει θεωρήσει το αυτοδιαγνωστικό τεστ για τον ιό HPV απαραίτητο συστατικό σε εθνικά προγράμματα ελέγχου του καρκίνου της μήτρας.
Συνοψίζοντας, οι αυτοδιαγνωστικές μέθοδοι για τον καρκίνο αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Το self-sampling για τον ιό HPV και οι αυτοδιαγνωστικές εξετάσεις για τον καρκίνο του παχέος εντέρου προσφέρουν ευκολία και επιτρέπουν στους ανθρώπους να προλάβουν τη νόσο από το σπίτι τους. Η πρόληψη και ο έλεγχος του καρκίνου είναι κάτι που αφορά όλους μας και με αυτές τις νέες δυνατότητες, η χώρα μας κάνει ένα μεγάλο βήμα προς μια υγιή και ασφαλή κοινωνία.
