Οι παραδοσιακοί γλυκίσματα των Χριστουγέννων, κουραμπιέδες και μελομακάρονα, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των εορταστικών τραπεζιών στην Ελλάδα. Τα γλυκίσματα αυτά δεν είναι καταγωγής Ελλάδας, αλλά ήρθαν από την Μικρά Ασία με τους Μικρασιάτες πρόσφυγες κατά τη διάρκεια του Ελληνοτουρκικού πολέμου. Παρόλα αυτά, τα έχουμε αγκαλιάσει και έχουν γίνει μέρος της ελληνικής παράδοσης.
Το όνομα “κουραμπιές” προέρχεται από την λέξη “Qurabiya” στα αζέρικα και “Kurabiye” στα τουρκικά, που σημαίνει μπισκότο. Οι πρόσφυγες από την Καππαδοκία δημιούργησαν τη Νέα Καρβάλη στον Νομό Καβάλας το 1924 και μετέφεραν μαζί τους την παραδοσιακή συνταγή των κουραμπιέδων. Έτσι, οι πιο γνωστοί παραδοσιακοί κουραμπιέδες στην Ελλάδα είναι αυτοί της Νέας Καρβάλης.
Τα μελομακάρονα έχουν αρχαιοελληνική προέλευση. Η λέξη “μακαρόνι” προέρχεται από την μεσαιωνική ελληνική λέξη “μακαρωνία”, που αναφερόταν σε ένα νεκρώσιμο δείπνο με ζυμαρικά, όπου μακάριζαν το νεκρό. Αυτό το γλύκισμα παρουσιάστηκε μετά την κηδεία και είχε το σχήμα του σημερινού μελομακάρονου. Αργότερα, όταν το μακαρόνι περιλούστηκε με σιρόπι μέλι, ονομάστηκε “μελομακάρονο” και έγινε γνωστό ως το γλύκισμα του Δωδεκαήμερου. Πρωτίστως οι Μικρασιάτες Έλληνες το ονόμαζαν “φοινίκια”. Οι Λατίνοι και οι Ιταλοί χρησιμοποιούσαν την λέξη “μακαρωνία” ως “maccarone”, που σήμερα αναφέρεται στα σπαγγέτι. Στη Γαλλία και την Αγγλία, ένα είδος αμυγδαλωτού μπισκότου ονομάζεται “macaroon”, που είναι παρόμοιο με το μελομακάρονο.
Έτσι λοιπόν, κάθε χρόνο τα κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα διακοσμούν τα κρησφύγετα μας και μας ταξιδεύουν στην ιστορία των Μικρασιατών προσφύγων. Παρά την προέλευση τους, έχουν ενσωματωθεί στην ελληνική παράδοση και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των εορταστικών μας παραδόσεων.
*Με πληροφορίες από την Ένωση Μικρασιατών Φοιτητών.
