Μία δύσκολη κατάσταση επικρατεί για τα μεταναστευτικά είδη ζώων σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με τις προειδοποιήσεις της πρώτης έκθεσης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη Διατήρηση των Μεταναστευτικών Ειδών Άγριων Ζώων (CMS). Οι επιστήμονες του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ- Κέντρου Παρακολούθησης της Παγκόσμιας Διατήρησης (UNEP-WCMC) αναφέρουν ότι περισσότερα από ένα στα πέντε μεταναστευτικά είδη ζώων απειλούνται με εξαφάνιση.
Τα μεταναστευτικά είδη ζώων έχουν ζωτική σημασία για την ισορροπία των οικοσυστημάτων μας, με δισεκατομμύρια ζώα να πραγματοποιούν κάθε χρόνο ταξίδια μετανάστευσης σε όλη τη Γη. Ωστόσο, ο κίνδυνος εξαφάνισης για αυτά τα είδη αυξάνεται ραγδαία. Σύμφωνα με την έκθεση, περίπου το 22% των μεταναστευτικών ειδών που αναγνωρίζονται από το CMS απειλούνται με εξαφάνιση, ενώ σχεδόν το ήμισυ από αυτά παρουσιάζουν μείωση στον πληθυσμό τους.
Τα τελευταία 30 χρόνια, πάνω από 70 μεταναστευτικά είδη ζώων όπως ο αετός της στέπας και η άγρια καμήλα, έχουν βρεθεί σε μεγάλο κίνδυνο εξαφάνισης. Από την άλλη πλευρά, μόνο 14 είδη ζώων έχουν βελτιώσει την κατάσταση τους, όπως οι γαλάζιες φάλαινες, ο θαλάσσιος αετός με λευκή ουρά και ο μαυροπετρίτης. Επίσης, ανησυχητική είναι η κατάσταση των ψαριών, καθώς συνιστούν ένα ιδιαίτερα ευάλωτο είδος. Περιλαμβάνονται ψάρια όπως οι μεταναστευτικοί καρχαρίες, τα σαλάχια και οι οξύρρυγχοι, τα οποία απειλούνται με εξαφάνιση.
Οι δύο μεγαλύτερες απειλές για τα μεταναστευτικά είδη δεν περιορίζονται μόνο στην υπερεκμετάλλευση αλλά και στην απώλεια των φυσικών τους οικοτόπων λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας. Επιπλέον, πολλές περιοχές βιοποικιλότητας, οι οποίες αποτελούν σημαντικούς προορισμούς για τα μεταναστευτικά είδη, δεν διατηρούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το 58% αυτών των περιοχών αντιμετωπίζουν πιέσεις από την ανθρώπινη δραστηριότητα, ενώ μόνο το 22% έχει λάβει κάποια μορφή προστασίας. Η αυξανόμενη κλιματική αλλαγή, η ρύπανση, καθώς και οι εισβλητικές ειδών έχουν επίσης σημαντικές επιπτώσεις στην κατάσταση των ειδών.
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι υπάρχουν δυνατότητες ανάκαμψης για τα μεταναστευτικά είδη, εφόσον υιοθετηθούν θετικές πολιτικές και δράσεις. Παραδείγματος χάρη, στην Κύπρο, η συντονισμένη τοπική δράση οδήγησε σε μείωση κατά 91% των παράνομων διχτυών που χρησιμοποιούνται για την παγίδευση πουλιών.
Είναι καιρός να επιστήσουμε την προσοχή σε αυτήν την ολέθρια κατάσταση και να αναλάβουμε δράση για την προστασία των μεταναστευτικών ειδών ζώων. Εάν συνεχίσουμε να αγνοούμε την απειλή, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με την ακόμη μεγαλύτερη απώλεια της φυσικής κατάστασης του πλανήτη μας που επηρεάζει και τον ίδιο μας τον εαυτό. Η συνεργασία όλων των χωρών και η λήψη των απαραίτητων μέτρων είναι το μόνο που μπορεί να διασφαλίσει την επιβίωση τόσο των μεταναστευτικών ειδών ζώων όσο και του πλανήτη μας.
