Η αύξηση των τροφικών νοσημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ανησυχητικό φαινόμενο, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που ανακοίνωσε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) στην επιδημιολογική του έκθεση. Συγκεκριμένα, αυξήθηκαν οι λοιμώξεις από λιστερίωση και το κολοβακτηρίδιο (Escherichia coli) που παράγει Shiga-τοξίνη (STEC) το 2022. Και οι δύο ασθένειες μπορούν να είναι σοβαρές, με τη λιστερίωση να μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα, σηψαιμία, ενώ σε έγκυες γυναίκες να οδηγεί σε αποβολή, και το STEC σε νεφρική ανεπάρκεια, κυρίως σε παιδιά. Αντίθετα, η σαλμονέλα και η καμπυλοβακτηρίδιοση δεν έδειξαν αύξηση, παρά το γεγονός ότι συνήθως προκαλούν το μεγαλύτερο αριθμό τροφιμογενών ασθενειών κάθε χρόνο. Οι έκθεσεις καλύπτουν τις ασθένειες που μεταδίδονται με τρόφιμα και νερό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως η καμπυλοβακτηρίδιοση, η σαλμονέλα, η υερσινίωση, η λοίμωξη STEC, η λιστερίωση, η σιγκέλλωση και η ηπατίτιδα Α. Τα ποσοστά επιπολασμού για λιστερίωση και υερσινίωση το 2022 ήταν τα υψηλότερα της τελευταίας δεκαετίας. Παρόμοια εικόνα παρουσιάστηκε και με τις λοιμώξεις από STEC και αιμολυτικού ουραιμικού συνδρόμου (HUS), όπου το 2011 καταγράφηκε μια μεγάλη επιδημία STEC σε πολλές χώρες που σχετίζεται με την κατανάλωση φρέσκων φυτώρων. Μια πιθανή εξήγηση για την αύξηση της λιστερίωσης είναι η σχετική αύξηση του ηλικιωμένου πληθυσμού που είναι πιο ευάλωτος σε σοβαρή νόσο. Επιπλέον, τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα έχουν αυξημένη ευαισθησία σε σύγκριση με τα υγιή άτομα. Η αύξηση των κρουσμάτων STEC οφείλεται εν μέρει στην αναβάθμιση των διαγνωστικών μεθόδων, που είναι πιο ευαίσθητες και μπορούν να ανιχνεύσουν περισσότερα κρούσματα. Επίσης, το 2022 αναφέρθηκαν περιπτώσεις στελεχών σιγκέλλωσης με εκτεταμένη αντοχή στα φάρμακα, ιδίως μεταξύ ομοφυλοφίλων και αμφιφυλόφιλων ανδρών. Ωστόσο, η μεγαλύτερη επιδημία σιγκέλλωσης το 2022 πιθανότατα ήταν τροφιμογενής και όχι σεξουαλικής προέλευσης. Ο αριθμός των κρουσμάτων σαλμονέλλωσης, καμπυλοβακτηριδίωσης και σιγκέλλωσης εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από τα προπανδημιακά επίπεδα, πιθανώς λόγω της αλλαγής συμπεριφοράς των ανθρώπων μετά την πανδημία, όπως η εργασία από το σπίτι, η μείωση των επισκέψεων σε εστιατόρια και οι περιορισμένες ταξιδιωτικές δραστηριότητες. Παρατηρείται επίσης μείωση των κρουσμάτων ηπατίτιδας Α τα τελευταία πέντε χρόνια, πιθανότατα λόγω της βελτιωμένης υγιεινής των χεριών και της αυξημένης εμβολιασμού των ευάλωτων ομάδων. Επιπλέον, η φυσική ανοσία που αναπτύχθηκε μετά τη μεγάλη επιδημία ηπατίτιδας Α που επηρέασε κυρίως τους άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες το 2016-2018 μπορεί επίσης να έχει συμβάλλει στη μείωση των περιστατικών.
