Σύμφωνα με δύο πρόσφατες μελέτες, ο αυτισμός μπορεί να διαγνωστεί σε πολύ νεαρή ηλικία, από ένα έως δυόμισι ετών, με βάση τον τρόπο και το πού εστιάζουν το βλέμμα τους τα παιδιά κατά την παρακολούθηση κοινωνικών αλληλεπιδράσεων τρίτων. Η πρώτη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open, περιλάμβανε 1.089 παιδιά ηλικίας από ένα έως 2,5 ετών με συμπτώματα που υποδείκνυαν διαταραχές από το φάσμα του αυτισμού ή γενετικούς παράγοντες που αυξομειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης της διαταραχής. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά προσέξουν τις οπτικές κοινωνικές πληροφορίες μπορεί να λειτουργήσει ως αποτελεσματικός δείκτης για την πρώιμη ανίχνευση του αυτισμού.
Για την πραγματοποίηση της έρευνας, χρησιμοποιήθηκαν ειδικές κάμερες που παρακολουθούσαν τους βλέμματα των παιδιών με συχνότητα 120 φορές ανά δευτερόλεπτο, ενώ τα δεδομένα αναλύθηκαν από ένα ειδικό πρόγραμμα υπολογιστή που εντοπίζει τις διαταραχές αυτισμού. Η μέθοδος αυτή εντοπίζει την διαταραχή με ακρίβεια 86% σε σύγκριση με τις κλασικές διαγνώσεις από κλινικούς γιατρούς.
Η δεύτερη μελέτη, που δημοσιεύτηκε επίσης στο JAMA, ακολούθησε αντίστοιχη μεθοδολογία και κατέληξε σε ακρίβεια 78% σε σύγκριση με τις συμβατικές διαγνωστικές διαδικασίες. Και οι δύο μελέτες υπογραμμίζουν ότι πολλά παιδιά περιμένουν πάρα πολύ για να διαγνωστούν, καθώς φτάνουν σε ηλικία 4 ή 5 ετών, παρόλο που η διάγνωση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί πολύ νωρίτερα.
Ο αυτισμός εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο για την επιστημονική κοινότητα, και παρά τις πολλές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί, δεν έχουν βρεθεί ακόμα ακριβή αίτια για την εμφάνισή του. Η δυσκολία στη διάγνωση του αυτισμού έχει οδηγήσει σε μεγάλες καθυστερήσεις, με τις οικογένειες στις Ηνωμένες Πολιτείες να περιμένουν κατά μέσο όρο δύο χρόνια και τρεις μήνες για μια επίσημη διάγνωση και τα παιδιά να φτάνουν στην ηλικία των 4 ή 5 ετών πριν αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα της διαταραχής που αντιμετωπίζουν. Είναι σημαντικό να βρεθούν νέοι τρόποι διάγνωσης που θα επιτρέψουν την ανίχνευση του αυτισμού σε πιο νεαρή ηλικία, προκειμένου να παρέχεται άμεση και αποτελεσματική περίθαλψη στα παιδιά που το έχουν ανάγκη.