Ο θρυλικός Ζαλόγγος αποτελεί ένα μνημειακό συμβολικό σύμπλεγμα που βρίσκεται στην κοινότητα Καμαρίνας, στην περιοχή της Πρέβεζας. Το έργο του γλύπτη Γιώργου Ζογγολόπουλου, ενώ η μεταλλική μακέτα του, φιλοξενείται στον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου στην Αθήνα. Ο θρύλος του Ζαλόγγου αποτελεί ιστορικό γεγονός που συνέβη μετά την οριστική κατάληψη του Σουλίου από τα στρατεύματα του Αλή πασά, τον Δεκέμβριο του 1803. Στις 18 Δεκεμβρίου του 1803, στην κορυφή του Ζαλόγγου, εκτυλίχθηκαν γεγονότα που κατέληξαν στην απόφαση μιας ομάδας Σουλιωτισσών και Σουλιωτών να επιλέξουν τον θάνατο ελεύθεροι, παρά να πέσουν στην αιχμαλωσία των Τουρκαλβανών.
Με μία πράξη αυτοθυσίας, αποφάσισαν να πέσουν από την άκρη του γκρεμού, προτιμώντας να ατιμαστούν από τον αιώνιο εχθρό τους. Κάποιες πηγές αναφέρουν πως οι Σουλιώτισσες έπεσαν “εν χορώ” και τραγουδώντας. Η περίπτωση του Ζαλόγγου γρήγορα έγινε γνωστή όχι μόνο στην κατεχόμενη από τους Τούρκους ελληνική επικράτεια, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, προξενώντας έντονη συγκίνηση και θαυμασμό.
Η αυτοθυσία των ηρωίδων Σουλιωτισσών στα βράχια του Ζαλόγγου αποτελεί μια επιβλητική απόδειξη της αντίστασης και της αγάπης για την ελευθερία που χαρακτήριζαν τον ελληνικό λαό κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας. Ο Ζαλόγγος αναδεικνύεται ως σύμβολο των ηρωίδων που θυσιάστηκαν για την ανεξαρτησία και την τιμή τους. Οι Σουλιωτίσσες αποτελούν παράδειγμα αξιοθαύμαστης γενναιότητας και ανδρείας, καθώς προτίμησαν να πεθάνουν ελεύθερες παρά να ζουν ως δούλες.
Η ιστορία του Ζαλόγγου πρέπει να μνημονεύεται και να διαδίδεται για να θυμόμαστε τη θυσία και τον αγώνα των προγόνων μας για ελευθερία και δικαιοσύνη. Το μνημείο αυτό μας προσκαλεί να αναζωογονούμε την πίστη μας σε αυτές τις αξίες και να είμαστε πάντα περήφανοι για την ελευθερία που απολαμβάνουμε σήμερα. Ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι οι ηρωίδες Σουλιωτίσσες έκαναν τον χορό τους ελευθερίας, προσφέροντας ένα παράδειγμα ανυποχώρητης ανθρωπιάς και ανδρείας που πρέπει να εμπνέει και να καθοδηγεί τις επόμενες γενιές.
