Η φθορά του χρόνου έχει συνέπειες στην γνωστική ικανότητα καθώς προχωράμε στην ηλικία. Οι πρώιμες αλλαγές στον εγκέφαλο, που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ, ενδεχομένως να αντικατοπτρίζονται στη δυσκολία εύρεσης της σωστής λέξης από τους ηλικιωμένους, ακόμη και πριν εμφανιστούν πιο έντονα συμπτώματα. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο αποκαλύπτει έναν νέο δείκτη για την αξιολόγηση της υγείας του εγκεφάλου στους ηλικιωμένους: την ταχύτητα της ομιλίας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές Claire Lancaster, Λέκτορας και ερευνήτρια της άνοιας στο Πανεπιστήμιο του Sussex, και Alice Stanton, Υποψήφια διδάκτωρ στο ίδιο πανεπιστήμιο, η ταχύτητα της ομιλίας μπορεί να αποτελεί έναν πιο ακριβή δείκτη για την υγεία του εγκεφάλου στους ηλικιωμένους. Η μελέτη περιλάμβανε 125 υγιείς ενήλικες, ηλικίας 18 έως 90 ετών, οι οποίοι κλήθηκαν να περιγράψουν λεπτομερώς μια σκηνή. Η ανάλυση των καταγραφών τους από ένα λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης αποκάλυψε πληροφορίες όπως η ταχύτητα ομιλίας, η διάρκεια των παύσεων ανάμεσα στις λέξεις και η ποικιλία των χρησιμοποιούμενων λέξεων.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε μια σειρά δοκιμασιών που εκτίμησαν τη συγκέντρωση, την ταχύτητα σκέψης και την ικανότητα προγραμματισμού και εκτέλεσης εργασιών. Ο συσχετισμός μεταξύ της φυσικής ταχύτητας ομιλίας των ηλικιωμένων ενηλίκων και της ταχύτητάς τους στην κατονομασία των εικόνων αποτελεί ένδειξη ότι μια γενική επιβράδυνση της επεξεργασίας μπορεί να καλύπτει ευρύτερες γνωστικές και γλωσσικές αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία, όχι μόνο με την δυσκολία εύρεσης της σωστής λέξης.
Μια νέα πτυχή της μελέτης ήταν η χρήση μιας δοκιμασίας που επιτρέπει να διαχωριστούν τα δύο στάδια της κατονομασίας ενός αντικειμένου: την εύρεση της σωστής λέξης και την προφορική απόδοσή της. Με τη χρήση εικόνων καθημερινών αντικειμένων και ηχητικών αποσπασμάτων λέξεων που σχετίζονται με τη σημασία τους ή έχουν παρόμοιο ηχητικό πρότυπο, προκύπτει ότι η φυσική ταχύτητα ομιλίας συσχετίζεται με την ταχύτητα κατονομασίας.
Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της ταχύτητας ομιλίας ως ένας κρυμμένος δείκτης της γνωστικής υγείας και μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό υποψήφιων κινδύνων προτού εμφανιστούν πιο σοβαρά συμπτώματα. Πρόκειται για μια συστηματική και βασισμένη στα δεδομένα προσέγγιση που αξίζει να εξερευνηθεί περαιτέρω. Η χρήση τεχνολογιών επεξεργασίας της φυσικής γλώσσας θα μας επιτρέψει να ανιχνεύσουμε αυτόματα γλωσσικές αλλαγές, όπως η επιβράδυνση του ρυθμού ομιλίας. Έτσι, η ταχύτητα ομιλίας μπορεί να αποτελέσει έναν σημαντικό, αλλά και διακρυτικό δείκτη για την αξιολόγηση της γνωστικής υγείας.
