Οι chatbots αποτελούν πλέον έναν βασικό παράγοντα στην τεχνολογική επανάσταση που ζούμε σήμερα. Από την παλιά και γνωστή ELIZA των 60s μέχρι το σύγχρονο ChatGPT, η εξέλιξη αυτής της τεχνολογίας έχει φέρει αναμφίβολα ένα νέο μέλλον στην αλληλεπίδραση ανθρώπου-υπολογιστή. Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία των chatbots, ανακαλύπτουμε ότι η ιδέα αυτή ξεκίνησε από έναν καθηγητή του MIT, τον Τζόζεφ Γουάιζενμπαουμ, τη δεκαετία του 1960. Η ELIZA, το πρώτο chatbot που δημιούργησε ο Γουάιζενμπαουμ, λειτούργησε ως ένας εικονικός ψυχοθεραπευτής που μπορούσε να λάβει τα προβλήματα και τις σκέψεις των χρηστών.
Η τεχνολογία πίσω από την ELIZA ήταν αρκετά πρωτόγονη, αλλά αυτό δεν εμπόδισε την επιτυχία της. Οι χρήστες θα πληκτρολογούσαν την ερώτησή τους και το chatbot θα απαντούσε με βάση μια σειρά προκαθορισμένων απαντήσεων. Αν και η ELIZA ήταν απλή και περιορισμένη, κατάφερε να πείσει πολλούς ανθρώπους ότι είχαν πραγματική συνομιλία με έναν άνθρωπο. Αυτή η ικανότητα των chatbots να μιμούνται την ανθρώπινη συνομιλία έχει επηρεάσει την αντίληψή μας για τις συσκευές μας και τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε μαζί τους.
Εξελίξεις στον κινηματογράφο και την τηλεόραση έχουν παρουσιάσει πολλά παραδείγματα αυτής της ανθρωπομορφοποίησης των υπολογιστών. Από τον υπολογιστή του “Star Trek” που καταλάμβανε τις επιθυμίες του καπετάνιου Πικάρ μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη με τη φωνή της Σκάρλετ Γιόχανσον στην ταινία “Her”, βλέπουμε ότι οι ανθρωπομορφικές ικανότητες των υπολογιστών έχουν επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που τους αντιμετωπίζουμε. Αυτή η αλληλεπίδραση με “έμψυχα” αντικείμενα μας καθιστά πιο ευγενικούς, υπομονετικούς και συνεργάσιμους.
Προηγούμενες εκδόσεις των chatbots όπως ο Dr. Sbaitso, ο Parry και η Alice, καθώς και φωνητικοί βοηθοί όπως η Siri, η Alexa και η Cortana, έχουν καταφέρει να προσφέρουν λύσεις σε πολλούς τομείς, αλλά πάντα υπήρχαν τα όρια τους. Οι προγραμματιστές πάντα προσπαθούσαν να βελτιώσουν τη λειτουργία τους, με ομάδες όπως αυτή του Κέντρου Ερευνών της Xerox να κατασκευάζουν chatbots που μπορούσαν να κλείσουν αεροπορικά εισιτήρια. Παρόλα αυτά, πάντα η τεχνολογία αυτή έφερε τα όριά της.
Ωστόσο, βρισκόμαστε τώρα σε μια νέα εποχή των chatbots. Εργαλεία όπως το ChatGPT και το Google Gemini έχουν καταφέρει να πλησιάσουν περισσότερο την ανθρώπινη συνομιλία. Είναι ικανά να κατανοήσουν και να κάνουν πράγματα για λογαριασμό μας, όπως οι φωνητικοί βοηθοί Copilot και Gemini που παρουσίασε η Microsoft και η Google αντίστοιχα. Αυτά τα εργαλεία μπορεί να μην είναι τέλεια, αλλά αποτελούν μια πολύ κοντινή προσέγγιση σε έναν “ανθρώπινο” υπολογιστή. Αναμένουμε με αγωνία να δούμε πόσο καλύτερα μπορούν να γίνουν και πόσο μπορούμε να βασιστούμε σε αυτά.
Η άνοδος αυτών των ισχυρών chatbots θέτει πολλά ερωτήματα. Θα πρέπει να εξετάσουμε εάν θα επιθυμούσαμε πραγματικά να αντικαταστήσουμε έναν άνθρωπο με ένα chatbot ως βοηθό ή φίλο. Πόσος χώρος υπάρχει για τέτοιες σχέσεις; Είναι αυτές οι συνθήκες τρομακτικές ή όμορφες; Επίσης, πρέπει να αναζητήσουμε το όριο των δυνατοτήτων των chatbots πριν μπορέσουμε να τους βασιστούμε πλήρως. Αλλά κυρίως, πρέπει επιτέλους να απαντήσουμε στο ερώτημα που μας απασχολεί εδώ και δεκαετίες: πώς θα έπρεπε να λειτουργούν οι υπολογιστές; Αν και πολλοί πιστεύουν ότι η συζήτηση είναι το μέλλον των υπολογισμών, πρέπει να αποφανθούμε αν αυτή η προσέγγιση είναι αποδοτική ή ενοχλητική. Με την εμφάνιση νέων και πιο εξελιγμένων chatbots, μπορούμε επιτέλους να βρούμε την απάντηση.
