Στις 4 Οκτωβρίου 1919, η Ξάνθη απελευθερώθηκε για δεύτερη φορά από τον ελληνικό στρατό, σηματοδοτώντας την ένταξή της στον εθνικό κορμό. Μια ανατροπή για την πόλη που περάσει από διάφορες κατακτήσεις και καταχρήσεις από τους Οθωμανούς Τούρκους και τους Βούλγαρους. Αυτό τορίχνει μια ματιά στην ιστορία της Ξάνθης και τις επιπτώσεις της απελευθέρωσής της
Το ιστορικό πλαίσιο
Η Ξάνθη, όπως και η υπόλοιπη Δυτική Θράκη, βρισκόταν υπό την οθωμανική κυριαρχία κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-1913. Μετά από αυτούς τους πολέμους, η Ξάνθη καταλήφθηκε από τους Βουλγάρους, όμως κατά τη διάρκεια του Β’ Βαλκανικού Πολέμου ο ελληνικός στρατός την απελευθέρωσε ξανά στις 13 Ιουλίου 1913. Ωστόσο, η Δυτική Θράκη παραχωρήθηκε εκ νέου στη Βουλγαρία με τη Συνθήκη τού Βουκουρεστίου
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η πορεία προς την Απελευθέρωση
Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελλάδα και η Βουλγαρία βρέθηκαν σε διαφορετικά στρατόπεδα. Ο φημισμένος ελληνικός πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος ζήτησε την ένωση της βουλγαροκρατούμενης Δυτικής Θράκης με την Ελλάδα στη Διάσκεψη της Ειρήνης στο Παρίσι το 1919. Ο γάλλος στρατηγός Φρανσέ Ντ’ Εσπρέ ανέλαβε να εκτελέσει τη συμμαχική απόφαση και ο ελληνικός στρατός εισήλθε στη Θράκη με πρώτη στάση την Ξάνθη
Η επίσημη παράδοση και ο εορτασμός
Την ημέρα της απελευθέρωσης, ο ελληνικός στρατός παρέλασε στους δρόμους της Ξάνθης. Οι κάτοικοι καταχειροκροτούσαν και γιόρταζαν τον ελληνικό στρατό, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη τους για την απελευθέρωση από την ξένη κυριαρχία. Ο υποστράτηγος Γεώργιος Λεοναρδόπουλος, που ηγείτο του ελληνικού στρατού, ευχαρίστησε τη Γαλλία και τον Ελευθέριο Βενιζέλο για την υποστήριξή τους και υποσχέθηκε την προστασία και την ευημερία όλων των κατοίκων της περιοχής
Τα επακόλουθα της Απελευθέρωσης
Μετά την απελευθέρωση της Ξάνθης, ο ελληνικός στρατός συνέχισε την προεύρεσή του στην Ανατολική Θράκη και επέκτεινε την ελληνική κατοχή. Ωστόσο, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την Ανακωχή των Μουδανιών, ο ελληνικός στρατός αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την Ανατολική Θράκη, η οποία πέρασε στην Τουρκία
Η Απελευθέρωση της Ξάνθης ήταν ένα σημαντικό γεγονός στην ιστορία της πόλης και της Θράκης. Αποτελεί ένα θρυλικό κεφάλαιο που αναδεικνύει τον αγώνα για ελευθερία και ένωση. Παρά τις επακόλουθες πολιτικές αλλαγές και την απώλεια μέρους της Θράκης, η Ξάνθη παραμένει σήμερα μια πόλη με πλούσιο πολιτισμό και ιστορία.
