Ο καρκίνος του προστάτη είναι μία ασθένεια που έχει μπει στο επίκεντρο της επιστημονικής κοινότητας. Στο πλαίσιο αυτό, η εξέταση PSA για την ανίχνευση της νόσου έχει μπει για ακόμα μία φορά στο μικροσκόπιο. Παρόλο που αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο πρώιμης ανίχνευσης, ειδικοί διαπιστώνουν ότι η ευρεία χρήση της εξέτασης οδηγεί σε υπερδιάγνωση και υπερθεραπεία. Σε αυτό το πλαίσιο, οι επιστήμονες αμφισβητούν την αξία του ελέγχου PSA και προσανατολίζονται προς την ανάπτυξη ενός συστήματος κατηγοριοποίησης των ασθενών με βάση τον κίνδυνο που διατρέχουν.
Τα μακροχρόνια αποτελέσματα παρακολούθησης κλινικών μελετών δείχνουν ότι η μέτρηση του PSA στον πληθυσμό μπορεί να μειώσει τη θνητότητα από καρκίνο του προστάτη. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση δεν έχει υιοθετηθεί από καμία επιστημονική εταιρεία. Επιπλέον, δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες για τη συχνότητα και τη διάρκεια του ελέγχου.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει τις συστάσεις της για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του προστάτη και έχει καλέσει τις χώρες-μέλη να εκτιμήσουν τη δυνατότητα εφαρμογής οργανωμένων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου που βασίζονται στον κίνδυνο κάθε ατόμου, σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις όπως η μαγνητική τομογραφία προστάτη.
Οι ειδικοί σημειώνουν ότι η ανάγκη για εξατομικευμένη προσέγγιση στον προσυμτπωματικό έλεγχο του καρκίνου του προστάτη βασιζόμενη στον κίνδυνο κάθε ατόμου είναι η επικρατούσα τάση. Μέσω του συνεργατικού δικτύου PRAISE-U, επιστημονικοί φορείς από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να αναπτύξουν προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου που βασίζονται στην κατηγοριοποίηση του κινδύνου κάθε ατόμου. Τα αποτελέσματα αυτών των προγραμμάτων θα παρέχουν πολύτιμη πληροφόρηση για την ανάπτυξη κοινών οδηγιών προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του προστάτη που θα μπορούν να εφαρμοσθούν σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ο καρκίνος του προστάτη προσβάλλει έναν στους οκτώ άνδρες κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ωστόσο, η επίπτωσή του αυξάνει με την ηλικία. Στην Ελλάδα, πάνω από 6.200 άνδρες διαγιγνώσκονται ετησίως με καρκίνο του προστάτη, ενώ 1.800 ασθενείς χάνουν τη μάχη για τη ζωή τους. Η νόσος είναι ιάσιμη όταν ανιχνεύεται σε αρχικό στάδιο, αλλά η διάγνωση σε πιο προχωρημένο στάδιο μειώνει τις πιθανότητες επιβίωσης.
Συνολικά, η αμφισβήτηση της εξέτασης PSA και η αναζήτηση νέων προσεγγίσεων για την πρόληψη και ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη αποτελούν ένα σημαντικό ζήτημα για την επιστημονική κοινότητα και την υγεία των ανδρών. Αποτελεί προτεραιότητα την ανάπτυξη προσωποποιημένων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου που θα βασίζονται στον κίνδυνο κάθε ατόμου, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα ανίχνευσης της νόσου και να μειωθεί η υπερθεραπεία.
