Είναι γεγονός ότι κανένα παιδί δεν γεννιέται με την ικανότητα να κατανοεί πλήρως τα συναισθήματά του. Οι νέοι μαθαίνουν σιγά-σιγά πώς να εκφράζουν τα συναισθήματά τους με λόγια και πώς να τα διαχειρίζονται, κυρίως μέσα από την αλληλεπίδραση με τους γονείς τους. Η διαδικασία αυτή μάθησης συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι ζωτικής σημασίας, καθώς ενισχύει την κατανόηση και βοηθά στην αποτελεσματική επικοινωνία των παιδιών με το περιβάλλον τους. Η ανάπτυξη ενός πλούσιου λεξιλογίου που αντιπροσωπεύει τα διάφορα συναισθήματα που μπορεί να εμπειρίζει ένα παιδί, όχι μόνο βοηθά να μειωθούν οι επίπεδα άγχους και ο κίνδυνος επιζήμιων συμπεριφορών, αλλά προάγει επίσης τη ρύθμιση των συναισθημάτων. Για να βοηθήσετε το παιδί σας να κατανοήσει και να εκφράζει τα συναισθήματά του, δοκιμάστε τις παρακάτω συμβουλές:
1. Αναφερθείτε στα συναισθήματα με ανοιχτό τρόπο
Όταν το παιδί σας είναι αναστατωμένο επειδή ένας φίλος δεν ήθελε να παίξει μαζί του, ρωτήστε το πώς αισθάνεται ή γιατί νιώθει έτσι. Αν έχει δυσκολία να εκφραστεί, βοηθήστε το λέγοντάς του, για παράδειγμα, “Νιώθεις απογοητευμένος ή εξοργισμένος αυτήν τη στιγμή;”. Όταν είναι ενθουσιασμένο για τη βόλτα που πρόκειται να κάνετε, ρωτήστε το “Αισθάνεσαι ενθουσιασμένος; Ευτυχισμένος; Και τα δύο;”. Η συχνή χρήση τέτοιων λέξεων βοηθά τα παιδιά να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν με σαφήνεια τα συναισθήματά τους. Αποδοκιμάστε την έμφαση σε συγκεκριμένα “απαγορευμένα” συναισθήματα και θυμηθείτε ότι τα παιδιά χρειάζονται επιβεβαίωση και ένα ασφαλές περιβάλλον για να μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα για ό,τι σκέφτονται και αισθάνονται.
2. Χρησιμοποιήστε τη φράση “νιώθω χαρούμενος” αντί για “είμαι χαρούμενος”
Τα παιδιά συχνά πιστεύουν ότι τα συναισθήματα διαρκούν για πάντα… Αντί να χρησιμοποιείτε τη φράση “είμαι”, χρησιμοποιήστε τη φράση “νιώθω”. Αυτό βοηθά τα παιδιά να καταλάβουν ότι ένα συναίσθημα δεν καθορίζει ολόκληρη την προσωπικότητά τους και ότι είναι φυσιολογικό τα συναισθήματα να έρχονται και να φεύγουν, κάτι που τα βοηθά να τα αντιμετωπίζουν πιο εύκολα.
3. Εξερευνήστε τα συναισθήματα μέσω ιστοριών
Αξιοποιήστε τις παραμύθια που διαβάζετε στο παιδί πριν τον ύπνο. Κάντε παύση σε κρίσιμες στιγμές της ιστορίας και ρωτήστε το παιδί τι πιστεύει ότι νιώθει ο χαρακτήρας και γιατί νομίζει ότι αισθάνεται έτσι. Συμμετέχοντας ενεργά σε τέτοιες συζητήσεις, ενισχύετε τις γλωσσικές δεξιότητες και τη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.
Θυμηθείτε ότι η συναισθηματική νοημοσύνη είναι μια δεξιότητα που απαιτεί υπομονή, άσκηση και συνεχή υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.
