Όταν έρχεται ο Δεκαπενταύγουστος, ο μήνας στον οποίο τιμάμε την Παναγία, ξεκινάει το πάσχα του καλοκαιριού στην Ελλάδα. Μετά το πέρας της προσκυνηματικής νηστείας, η προετοιμασία για το γιορτινό γεύμα αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Οι γεύσεις που κυριαρχούν σε αυτήν την ημέρα είναι πολλές και ποικίλες. Ας πάρουμε μια μικρή γευστική περιήγηση από τον ένα άκρο της χώρας στον άλλο, γνωρίζοντας τα εδέσματα που είναι απαραίτητα σε αυτό το ξεχωριστό τραπέζι.
“Πιλάφι με γίδα στα Χανιά: Μια παραδοσιακή συνταγή από την περιοχή των Χανίων είναι το πιλάφι με γίδα. Η προετοιμασία της συνταγής γίνεται συνήθως σε μεγάλα καζάνια. Στα Χανιά, το κρέας της γίδας συνοδεύεται από κόκκινο κρέας, κόκορα ή κοτόπουλο. Η απλή αυτή συνταγή οφείλει τη γεύση της στην υψηλή ποιότητα του κρέατος. Τα μεγάλης ηλικίας ζώα, όπως η γίδα, προσδίδουν την εκλεπτυσμένη γεύση στο ζωμό. Το βραστό κρέας συνοδεύεται πάντα από πιλάφι και σε πολλές περιπτώσεις, για περισσότερη γεύση, προστίθεται γιαούρτι. Στα Χανιά, συνήθως είναι παραδοσιακό να σερβίρονται και ψητά κρέατα, είτε σε φούρνο με κληματόβεργες, είτε στη θράκα. Τα χόρτα που είναι πλούσια στην κρητική γη είναι επίσης σημαντικά στοιχεία στο τραπέζι της Παναγίας, μαζί με τα παραδοσιακά καλτσούνια με τυρί. Φυσικά, το τραπέζι δεν θα ολοκληρωθεί χωρίς το παραδοσιακό κρητικό κρασί, την τσικουδιά και το ρακόμελο. Οι κρεατόπιτες είναι επίσης συνήθης παρουσία στα κρητικά τραπέζια.”
“Ένα τραπέζι γεμάτο με όλη τη γη της Κρήτης στο Ρέθυμνο: Μπουρέκι, αντικριστό, αρνίσιο κρέας, πιλάφι, λουκάνικα, βραστό κρέας, μακαρόνια με ξερό ανθότυρο, ντολμαδάκια, γεμιστοί κολοκυθοανθοί, ψητό με πατάτες, είναι μερικά από τα πιάτα που ταιριάζουν περισσότερο στο γιορτινό τραπέζι του Δεκαπενταύγουστου. Στο τραπέζι προστίθενται επίσης πολλές σαλάτες με πολλά μυρωδικά, όπως άνηθο και βασιλικό, και ο ντάκος με τριμμένη ντομάτα, μυζήθρα, χοντρό αλάτι και ρίγανη. Η γραβιέρα είναι επίσης αναπόσπαστο μέρος κάθε πιάτου Κρητικού. Όλα αυτά τα πιάτα αναπτύσσονται πάνω σε τραπεζομάντιλα και προσφέρουν τα χρώμα, τη μυρωδιά και την πλούσια γεύση της Κρήτης. Όταν οι άνθρωποι ξαπλώσουν, οι γλυκές γεύσεις έρχονται στο προσκήνιο. Ψητό μήλο, γαλακτομπούρεκο, τσουρεκάκια, πίτες και τυροπιτάκια μελεκομένα με μέλι, γλυκά κουταλιού με γιαούρτι και, φυσικά, τσικουδιά που βοηθά στην πέψη. Στο τραπέζι του Ρεθύμνου, το μπουρέκι είναι το πιο δημοφιλές πιάτο. Το μπουρέκι είναι ένα πιάτο μικρής πίτας, που είναι γνωστό και στη γείτονα Τουρκία και συχνά ακολουθούνται παραλλαγές σε αυτήν την άλλη χώρα. Η λέξη μπουρέκι είναι τουρκικής προέλευσης, αλλά το κολοκυθομπούρεκο είναι μια παραδοσιακή συνταγή που συναντάμε σχεδόν σε κάθε σπίτι. Με φύλλο ανοιχτό στο χέρι, αλεύρι στις πατάτες και τα κολοκύθια, σε συνδυασμό με δυόσμο και πλούσια σπιτική μυζήθρα, το μπουρέκι ολοκληρώνεται με τον φούρνο και προσφέρει ένα υπέροχο γεύμα.”
“Στιφάδο στην Εύβοια: Στο χωριό Οξύλιθος στην Κεντρική Εύβοια, οι κάτοικοι προετοιμάζουν ένα ξεχωριστό γιορτινό γεύμα του Δεκαπενταύγουστου. Καλωσορίζουν τους επισκέπτες τους με παραδοσιακό στιφάδο. Οι κάτοικοι προσφέρουν κρέας, κρεμμύδια, ντομάτες και κρασί για την παρασκευή του. Η προετοιμασία του στιφάδου αρχίζει από το προηγούμενο βράδυ και μαγειρεύεται αργά. Το έθιμο αυτό είναι πολύ παλιό και τηρείται ακόμα και από την εποχή της Κατοχής. Το στιφάδο στήνεται σε πολλά καζάνια και πρέπει να μαγειρεύεται για περίπου δύο ώρες. Το μακροχρόνιο μαγείρεμα δίνει στο κρέας μια μοναδική γεύση και υφή.”
“Κερκυραϊκή παστιτσάδα: Στην Κέρκυρα, η παστιτσάδα με κόκορα καταλαμβάνει την κορυφή του γιορτινού τραπεζιού της Παναγίας. Αυτή η δημοφιλής συνταγή, που έχει επηρεαστεί από την ιταλική κουζίνα, συνδυάζει τα μακαρόνια με τον κόκορα. Σύμφωνα με την παραδοσιακή κερκυραϊκή συνταγή, ο κόκκορας προετοιμάζεται πρώτα, σοτάρεται με μυρωδικά, κρεμμύδια, σκόρδο και μπαχαρικά. Στη συνέχεια, βράζεται σε χαμηλή φωτιά με πελτέ από φρέσκες ντομάτες για τουλάχιστον δύο ώρες. Τα μακαρόνια, που σερβίρονται χοντρά, στραγγίζονται και πασπαλίζονται με λίγο λάδι, και στο τέλος, προστίθεται η σάλτσα με τα κομμάτια του κόκορα. Ένα μυστικό γνωστό στους κερκυραίους είναι η κανέλα που προστίθεται σχεδόν σε όλα τα φαγητά με κόκκινη σάλτσα, ενώ η προσθήκη πλούσιου τυριού δίνει χρώμα και γεύση. Η κερκυραϊκή παστιτσάδα με κόκορα είναι το πιο δημοφιλές πιάτο στο νησί κατά τη διάρκεια του Δεκαπενταύγουστου, που θεωρείται ως το μικρό Πάσχα του καλοκαιριού.”
“Κυκλαδίτικο ρόστο: Σε πολλά νησιά των Κυκλάδων, όπως Πάρο, Σαντορίνη, Ίο και Σίφνο, το παραδοσιακό γιορτινό γεύμα έχει ως βάση το χοιρινό. Το φαγητό γνωστό ως “Κυκλαδίτικο ρόστο” περιλαμβάνει χοιρινό με πατάτες, καρότα και μανιτάρια που σερβίρεται με χοντρά μακαρόνια. Αυτό το πιάτο προσφέρει δύο γεύματα που μαγειρεύονται στο ίδιο σκεύος χωρίς την ανάγκη φούρνου. Αρχικά, τα μακαρόνια σερβίρονταν ως πρώτο πιάτο με κόκκινη σάλτσα ντομάτας. Στη συνέχεια, ακολουθούνταν από το χοιρινό κομμένο σε φέτες, που συνήθως ήταν φτηνό κομμάτι αντί για στήθος, με πατάτες, καρότα και μανιτάρια. Η συνταγή αυτή συναντάται και σε άλλα μέρη, όπως στην Κεφαλλονιά και στην Κύπρο, όπου προσφέρεται με διάφορα είδη κρέατος, συχνά με κυνήγι.”
Αυτές είναι μερικές από τις γεύσεις που μπορεί να βρει κανείς στο τραπέζι του Δεκαπενταύγουστου στην Ελλάδα. Κάθε περιοχή έχει τις δικές της παραδόσεις και συνταγές, αλλά όλες μοιράζονται την αγάπη για το καλό φαγητό και τη γιορτινή ατμόσφαιρα. Ανυπομονούμε να απολαύσουμε αυτά τα εδέσματα και να δημιουργήσουμε αξέχαστες στιγμές με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
