Όταν το μικρό παιδί μας λέει συνέχεια “όχι”, πολλές φορές αισθανόμαστε ότι αποτυγχάνουμε να το κάνουμε να μας ακούσει. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες φράσεις κλειδιά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την παιδική άρνηση, ενώ ταυτόχρονα διατηρούμε την αυτονομία και την ευθύνη του παιδιού μας. Ο σεβασμός προς την αυτονομία και την επιθυμία για ανεξαρτησία του παιδιού μας είναι βασικός για να αποφύγουμε τις μάχες στο προσωπικό και οικογενειακό μας περιβάλλον. Παρουσιάζουμε πέντε φράσεις που μπορούν να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την παιδική άρνηση.
1. “Μπορείς να μου δείξεις ένα κόλπο;”
Όταν διαπιστώνουμε ότι το παιδί μάχεται με κάτι και αντιστέκεται στη βοήθεια μας, μπορούμε να το βοηθήσουμε λίγο πιο έμμεσα. Ένα μικρό παιδί με αυξημένο αίσθημα αυτονομίας θέλει να κάνει όλα μόνο του και αυτό είναι πολύ καλό. Ωστόσο, μπορεί να δυσκολεύεται να τα καταφέρει μερικές φορές. Μπορούμε να προσεγγίσουμε την κατάσταση λέγοντας: “Μπορείς να μου δείξεις ένα κόλπο;” Έπειτα, του δείχνουμε πώς να το κάνει και τον αφήνουμε να το δοκιμάσει μόνος του.
2. “Όταν κάνεις αυτό, μπορούμε να…”
Όταν το παιδί αρνείται να κάνει κάτι που του ζητάμε, δεν χρειάζεται να παραπονιόμαστε ή να μαλώνουμε. Μπορούμε να παραμένουμε ήρεμοι και να χρησιμοποιούμε τη μικρή φράση “Όταν κάνεις αυτό, μπορούμε να…” Για παράδειγμα, “όταν βάζεις τα παπούτσια σου, μπορούμε να πάμε στο πάρκο”. Στη συνέχεια, αφήνουμε το παιδί να κάνει αυτό που χρειάζεται μόνο του, ενώ εμείς κάνουμε κάτι άλλο μέχρι να είναι έτοιμο. Αυτό έχει δύο οφέλη: πρώτον, αποφεύγουμε το να του πούμε απευθείας τι να κάνει και το πιθανό “όχι” που θα ακολουθούσε. Δεύτερον, εξηγούμε γιατί είναι δική του ευθύνη να κάνει αυτό που ζητάμε.
3. “Θα προτιμούσες αυτό ή το άλλο;”
Τα μικρά παιδιά θέλουν να έχουν λόγο στα πράγματα. Ως γονείς, μπορούμε να τους δώσουμε την επιλογή, όποτε είναι εφικτό. Πάρα πολλές επιλογές μπορούν να μπερδέψουν ένα μικρό παιδί, επομένως, δύο επιλογές είναι αρκετές. Μπορούμε να σκεφτούμε πότε το παιδί μας λέει συνεχώς “όχι” και μας δυσκολεύει. Στη συνέχεια, μπορούμε να αναρωτηθούμε τι επιλογές θα μπορούσαμε να του προσφέρουμε. Για παράδειγμα, αν είναι ώρα για αλλαγή πάνας, μπορούμε να προτείνουμε δύο πάνες με διαφορετικά σχέδια και να τον αφήσουμε να διαλέξει ποια θα φορέσει.
4. “Αναρωτιέμαι αν ξέρεις πώς να…”
Εάν δεν έχουμε περιορισμένο χρόνο, μπορούμε να περάσουμε την ευθύνη σε έναν τρίτο άνθρωπο. Αν πούμε στο παιδί μας ότι είναι ώρα να φύγουμε από το σπίτι για το σχολείο, αντιλαμβάνεται ότι η οδηγία προέρχεται από εμάς και την αρνείται. Μπορούμε να πούμε αντί για αυτό: “Αναρωτιέμαι αν ξέρεις πώς να βάλεις το παντελόνι σου”. Το παιδί θα τρέξει να μας το αποδείξει. Αντίστοιχα, μπορούμε να δοκιμάσουμε “αναρωτιέμαι αν ξέρεις πού είναι τα παπούτσια σου” αντί να πούμε “βρές τα παπούτσια σου”. Το παιδί θα είναι πρόθυμο να μας δείξει όλα όσα ξέρει.
5. “Το ρολόι λέει…”
Αν το παιδί αρνείται τις οδηγίες μας, μπορούμε να μεταθέσουμε την ευθύνη σε ένα ρολόι ή έναν τρίτο άνθρωπο. Αν πούμε στο παιδί μας ότι ήρθε η ώρα να φύγουμε από το σπίτι για το σχολείο, αντί να αντιληφθεί την οδηγία από εμάς, μπορεί να την αρνηθεί. Μπορούμε να πούμε αντί για αυτό: “Το ρολόι λέει ότι είναι ώρα να φύγουμε”. Κάνοντας το ρολόι τον “κακό” και όχι εμείς, θα ενθαρρύνουμε το παιδί να ακολουθήσει την οδηγία. Επίσης, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα χρονόμετρο με ειδοποίηση για να πείσουμε το παιδί να κάνει κάτι, λέγοντας ότι “το ρολόι χτύπησε και λέει ότι ήρθε η ώρα να πάμε για ύπνο”.
Το μυστικό σε όλες αυτές τις προσεγγίσεις είναι να επικεντρωθούμε σε ένα συγκεκριμένο πράγμα που το παιδί μπορεί να δει σαν μια λίστα ή ένα αντικείμενο και να αποδώσουμε σε αυτό την ανάγκη για δράση. Τέλος, πρέπει να θυμόμαστε ότι τα μικρά παιδιά είναι ακόμα μικρά. Μπορούμε απλά να τους παραλάβουμε από τον παιδικό σταθμό και να τα βάλουμε στο αυτοκίνητο ή να τους πιέσουμε να βάλουν τα παπούτσια τους. Ωστόσο, ένας από τους ρόλους μας ως γονείς είναι να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν την αυτονομία τους και να συμμετέχουν πρόθυμα, ώστε να γίνουν υπεύθυνα άτομα.
