Συνήθως, οι περιοχές που ζουν με τον κίνδυνο της ερημοποίησης ανήκουν στην άλλη άκρη του κόσμου. Ωστόσο, σήμερα αναγκαζόμαστε να αντιμετωπίσουμε την αυξανόμενη απειλή της ερημοποίησης και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ξηρασία καταπίνει τη μεγαλύτερη μέρος της ανατολικής ηπειρωτικής Ελλάδας, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες σπάνια γεγονότα γίνονται ολοένα και πιο συχνά.
Το πρώτο τρίμηνο του 2024 ήταν ιδιαίτερα ζεστό στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα. Τοπικές ξηρασίες παρουσιάστηκαν στη Θράκη, την Ανατολική Μακεδονία και την Κρήτη. Ωστόσο, οι επιστήμονες ανησυχούν για την εξάπλωση της ξηρασίας στην ανατολική ηπειρωτική Ελλάδα. “Βαδίζουμε σε μια πιο ευρύτερη ξηρασία γιατί μέχρι τώρα είχαμε τοπικές ξηρασίες. Ωστόσο, με τη μείωση των βροχοπτώσεων στις αρχές του 2024, η κατάσταση επιδεινώνεται”, επισημαίνει ο φυσικός-μετεωρολόγος Σταύρος Ντάφης
Το πρόβλημα εντείνεται από τη συγκέντρωση νεκρής καυσίμης ύλης στις περιοχές με έλλειμμα βροχής. Η αυξημένη νεκρή καυσίμη υπάρχει ήδη σε πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων της Θεσσαλίας, της Δυτικής Μακεδονίας, της Φθιώτιδας, της Βοιωτίας και της Ανατολικής Πελοποννήσου, καθώς και στο Αργος και τη Νότια Κρήτη. Αυτή η κατάσταση ανησυχεί τους επιστήμονες για τις συνθήκες ευφλεκτότητας και αυξάνει τον κίνδυνο πυρκαγιάς.
Οι ειδικοί εξετάζουν τη δυνατότητα να ξεκινήσει η αντιπυρική περίοδος νωρίτερα από την 1η Μαΐου, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της ανομβρίας που επικρατούν. Το πρώτο τρίμηνο του 2024 έχουν σημειωθεί περίπου 2.378 αγροτοδασικές πυρκαγιές, κάτι που αποτελεί μια ελαφρά αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η καθηγήτρια Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκη Ευελπίδου, επισημαίνει ότι η ξηρασία δεν απλά αυξάνει τη θερμοκρασία, αλλά επηρεάζει επίσης τις βροχοπτώσεις και προκαλεί την υπεράντληση των υπόγειων υδάτων. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της υγρασίας του εδάφους και η απώλεια της καλλιέργειας.
Η κυρία Ευελπίδου προειδοποιεί ότι οι περιοχές που υποφέρουν ήδη από έλλειμμα νερού δεν θα είναι σε θέση να αντέξουν τις επιπτώσεις της ερημοποίησης. Οι δασικές πυρκαγιές επίσης αποτελούν μεγάλο κίνδυνο σε αυτή την κατάσταση.
Οι αλλαγές του κλίματος έχουν σοβαρές συνέπειες για την Ελλάδα. Είναι καθήκον μας να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρόκληση και να προστατεύσουμε τις περιοχές που βρίσκονται σε κίνδυνο. Η αειφόρος ανάπτυξη και ο σεβασμός προς το περιβάλλον είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση ενός ασφαλούς και βιώσιμου μέλλοντος.