Ο νέος αγώνας των εργαστηριακών γιατρών για επιβίωση
*Γράφει ο Αθανάσιος Τσακρής, καθηγητής Μικροβιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
Με τους κλονους αφορητών χρεών και υπό πίεση, οι εργαστηριακοί γιατροί αγωνίζονται για επιβίωση
Το clawback είναι ένα μέτρο που είχε επιβληθεί πριν από 12 χρόνια ως υποχρέωση του μνημονίου για να περιοριστούν οι κρατικές δαπάνες στη Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Παρά ταύτα, ο εθνικός οργανισμός παροχής υπηρεσιών υγείας (ΕΟΠΥΥ) δεν προέβη στις αναγκαίες ρυθμίσεις, και έτσι το clawback εξακολουθεί να υφίσταται μέχρι σήμερα. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι ιδιωτικοί εργαστηριακοί γιατροί που συνεργάζονται με τον ΕΟΠΥΥ να βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση συνεχούς πίεσης και αφόρητων χρεών. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν οι πολίτες -και οι ασφαλισμένοι- πώς λειτουργεί το clawback και πώς έχει οδηγήσει σε οικονομική ασφυξία και αδιέξοδο έναν ολόκληρο κλάδο.
Το κράτος έχει ορίσει έναν συγκεκριμένο προϋπολογισμό, ύψους 340 εκατομμυρίων ευρώ, για τις εργαστηριακές εξετάσεις (μικροβιολογικές, ακτινολογικές κ.λπ.). Αυτός ο προϋπολογισμός είναι σταθερός και δεν αυξάνεται. Όταν υπερβαίνεται αυτό το όριο, ο ΕΟΠΥΥ απαιτεί από τους εργαστηριακούς γιατρούς που έχουν σύμβαση μαζί του να επιστρέψουν το υπερβαίνον ποσό. Αυτή τη στιγμή, το clawback υπερβαίνει το 50% του προϋπολογισμού, προκαλώντας οικονομική επιβάρυνση για τους εργαστηριακούς γιατρούς. Σε περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, το αντίστοιχο ποσοστό κλιμακώνεται στο 5%. Αυτή η άνιση και άδικη μεταχείριση από τον ΕΟΠΥΥ, μαζί με το “τεχνητό” χρέος που επιβαρύνει τους εργαστηριακούς γιατρούς, εξηγεί γιατί χιλιάδες συνάδελφοι βρίσκονται βυθισμένοι στα χρέη και γιατί μικρά εργαστήρια στις γειτονιές των ελληνικών πόλεων κλείνουν ένα ένα.
Είναι απαράδεκτο να συνεχίζει ο ΕΟΠΥΥ να λειτουργεί με κλειστό προϋπολογισμό, ενώ παράλληλα διατηρεί μια ανοιχτή πολιτική συνταγογράφησης. Στην πραγματικότητα, η πολιτική αυτή είναι υπερβολική, χωρίς κανένα πρωτόκολλο, σε αντίθεση με όλα τα προηγμένα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας. Πρέπει να αντιμετωπιστεί αυτή η παρακράτηση της ιατρικής και η αδικία που υφίσταται.
Επιπλέον, η ανόρθοδος και άνευ αποτελέσματος λειτουργία του ΕΟΠΥΥ είναι ένας από τους παράγοντες που συμcontribuirουν στη συνεχιζόμενη συρρίκνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Είναι επείγον να γίνει κατάργηση ή τουλάχιστον ένα πλαφόν στο clawback, να καθοριστούν νέες τιμές για τις εξετάσεις σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες και να υπογραφούν συλλογικές συμβάσεις για την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων των γιατρών.
Οι εργαστηριακοί γιατροί έχουν επιφορτιστεί με το βάρος και έχουν στηρίξει με αυταπάρνηση το σύστημα υγείας σε δύσκολες στιγμές. Η κυβέρνηση οφείλει να τους ακούσει, να σταματήσει την απαξίωση τους και να αναγνωρίσει την σημασία της Ιατρικής.