Πρόσφατα, μια πτήση της Singapore Airlines από το Λονδίνο προς τη Σιγκαπούρη βίωσε μια τραγική εμπειρία, καθώς αναταράξεις υψηλής έντασης οδήγησαν στο θάνατο ενός ανθρώπου. Αυτό το περιστατικό προβληματίζει και θέτει ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής στην αύξηση των αναταράξεων στον αέρα κατά τη διάρκεια των πτήσεων.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τις αναταράξεις που σημειώθηκαν στην εν λόγω πτήση, πρέπει να γνωρίζουμε τι είναι ακριβώς οι αναταράξεις. Ο στροβιλισμός του αέρα δημιουργεί κίνηση και ρεύματα, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν ένα αεροπλάνο και να το αναγκάσουν να αλλοιωθεί ή ακόμα και να πέσει σε χαμηλό υψόμετρο. Οι αναταράξεις μπορούν να προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως αέρας που ρέει πάνω από βουνά, σύννεφα και κακοκαιρία. Ωστόσο, η ρίζα του προβλήματος στην εν λόγω πτήση δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί, αλλά σύμφωνα με προγνώσεις καιρού, πιθανότατα να οφείλεται είτε σε φαινόμενα γνωστά ως “καθαρός αέρας” είτε σε καταιγίδες.
Σχετικά με τις αναταράξεις “καθαρού αέρα”, έχει ανακαλυφθεί ότι αυτές έχουν αυξηθεί κατά 55% από το 1979 έως το 2020 στον Βόρειο Ατλαντικό, σύμφωνα με μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ. Το φαινόμενο αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει αλλαγή στην κατεύθυνση των ανέμων γύρω από το ρεύμα εκτόξευσης, το οποίο είναι ένας γρήγορος “ποταμός” αέρας που βρίσκεται συνήθως σε υψόμετρο 30.000-60.000 ποδών. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η αύξηση αυτών των αναταράξεων οφείλεται στη θέρμανση των ωκεανών και την αλλαγή της ταχύτητας των ανέμων λόγω των αυξημένων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Οι καταιγίδες είναι άλλη μια πηγή αναταράξεων στον αέρα που μπορεί να επηρεάσει τις πτήσεις. Η σχηματισμός κεραυνών, βροντών και χαλαζοπτώσεων σε αυτές τις καταιγίδες προκαλείται μόνο από σωρευτικά σύννεφα που εκτυλίσσονται σε υψηλότερα υψόμετρα από τα συνηθισμένα ύψη πτήσης των αεροπλάνων. Τα σύννεφα αυτά δημιουργούνται καθώς ο θερμός αέρας ανεβαίνει γρήγορα από την επιφάνεια της Γης και ψύχεται, πυκνώνεται και σχηματίζει σύννεφα. Εντός αυτών των σωρευτικών συννεφιών, υπάρχουν ισχυρά ανοδικά και καθοδικά ρεύματα αέρα που δημιουργούν έντονες αναταράξεις. Τα συννεφιασμένα αυτά σύννεφα, που παράγουν βροντές, περιέχουν πολύ ισχυρά ρεύματα αέρα και μπορεί να μεταφέρουν την ενέργεια που αντιστοιχεί σε 10 ατομικές βόμβες του μεγέθους της Χιροσίμα. Επομένως, οι καταιγίδες αυτές μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές αναταράξεις στον αέρα και να επηρεάσουν τις πτήσεις.
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι οι τροπικές καταιγίδες αυξάνονται σε ένταση λόγω της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με το IPCC, το επιστημονικό προεδρείο του ΟΗΕ για το κλίμα. Η αύξηση αυτή συμβαίνει λόγω της θέρμανσης των ωκεανών, η οποία οδηγεί σε μεγαλύτερη εξάτμιση του νερού και αύξηση της θερμότητας και υγρασίας στον αέρα. Παράλληλα, ο θερμότερος αέρας μπορεί να κρατήσει περισσότερη υγρασία, προκαλώντας ισχυρότερους ανέμους και πιο έντονες βροχοπτώσεις από αυτές τις καταιγίδες. Ωστόσο, δεν έχουν καταγραφεί σαφείς ενδείξεις για το αν αυτές οι τροπικές καταιγίδες γίνονται πιο συχνές.
Την επόμενη περίοδο, οι ερευνητές θα εξετάσουν προσεκτικά τα δεδομένα από τα συστήματα του αεροσκάφους για να καταλάβουν ακριβώς τι προκάλεσε τις αναταράξεις στην πτήση. Εάν καθοριστεί η αιτία, οι επιστήμονες θα μπορέσουν να προβλέψουν κατά πόσο τέτοιες καταστάσεις είναι πιθανό να συμβούν στο μέλλον λόγω της κλιματικής αλλαγής. Εν τω μεταξύ, είναι σημαντικό να επενδύσουμε σε βελτιωμένα συστήματα πρόβλεψης και ανίχνευσης αναταράξεων για να μειώσουμε τον κίνδυνο σε μελλοντικές πτήσεις.
