Στην Ελλάδα, η HIV/AIDS παραμένει μια σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην αντιμετώπιση της νόσου, η καθυστερημένη διάγνωση συνεχίζει να αυξάνει τον αριθμό των ανθρώπων που πάσχουν από προχωρημένη μορφή AIDS.
Σύμφωνα με το Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), από την εμφάνιση της νόσου και μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 20,493 περιστατικά HIV στην Ελλάδα. Ο κυριότερος τρόπος μετάδοσης είναι η απροφύλακτη σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών. Ωστόσο, ένα ανησυχητικό πρόβλημα παραμένει η καθυστερημένη διάγνωση.
Τα πρόσφατα δεδομένα για το 2022 δείχνουν ότι το 52,5% των νέων διαγνώσεων είχε λιγότερα από 350 κύτταρα/mm3 και το 33,4% είχε λιγότερα από 200 κύτταρα/mm3. Επιπλέον, το 10,6% των ατόμων είχε ήδη εξελίξει ή ανέπτυξε προχωρημένη μορφή AIDS. Οι γυναίκες, τα άτομα που μολύνθηκαν μέσω ετεροφυλοφιλικής σεξουαλικής επαφής, οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 50 ετών και οι αλλοδαποί είναι οι ομάδες που καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά καθυστερημένης διάγνωσης.
Παρά τις προκλήσεις, υπάρχει επίσης θετικό φως στο τέλος του τούνελ. Το 48,1% των περιστατικών που διαγνώστηκαν το 2022 ξεκίνησε αντιρετροϊκή θεραπεία εντός 30 ημερών από τη διάγνωση, ενώ το 70,1% άρχισε να λαμβάνει αγωγή μέσα σε 90 ημέρες. Αυτό καταδεικνύει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην εκ νέου ιεραρχική θεραπεία της HIV.
Παρόλα αυτά, το πρόβλημα της καθυστερημένης διάγνωσης παραμένει επίκαιρο. Τα προκαταρκτικά στοιχεία για το πρώτο 10μηνο του 2023 δείχνουν αύξηση των νέων διαγνώσεων HIV, σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Αυτή η ανόδος κυρίως επηρεάζει τους άνδρες που έχουν σεξ με άνδρες. Οι ακριβείς αιτίες αυτής της αύξησης πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω.
Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η HIV/AIDS δεν είναι πλέον ανίατη πανδημία. Σύμφωνα με την UNAIDS, η πανδημία μπορεί να τερματιστεί με την εφαρμογή πολιτικών που βασίζονται στην επιστήμη, την καταπολέμηση του στίγματος και των διακρίσεων, την υποστήριξη της κοινότητας και την οικονομική επένδυση στην αντιμετώπιση της νόσου.
Παγκοσμίως, πάνω από 39 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με HIV, αλλά το 76,4% από αυτούς λαμβάνουν αντιρετροβιραλική θεραπεία. Το 71% των ατόμων με HIV έχουν επιτύχει θεραπευτική καταστολή, επιτρέποντάς τους να ζουν μια μακρά, υγιή ζωή και να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού.
Παρόλα αυτά, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις. Η ψυχική υγεία και οι συνέπειες της επηρεάζουν σημαντικά το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων με HIV. Είναι επίσης σημαντικό να προσέξουμε και να αντιμετωπίσουμε τις παράλληλες παθήσεις που σχετίζονται με το AIDS, όπως οι νεοπλασίες και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.
Για να επιτύχουμε τον στόχο της 90% μείωσης της επίπτωσης της HIV έως το 2030, είναι αναγκαίο να διασφαλίσουμε την προσφορά της προφύλαξης με το PrEP. Η σωστή εφαρμογή αυτής της προληπτικής μέθοδου μπορεί να μειώσει την επίπτωση της HIV κατά 58,0%.
Όπως φαίνεται, η επιτυχής αντιμετώπιση της HIV/AIDS έχει πολλά να κερδίσει. Είναι επιτακτική ανάγκη να ενημερωθούμε, να προλάβουμε και να υποστηρίξουμε την κοινότητα μας στην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την αντιμετώπιση της HIV λοίμωξης. Με κοινές προσπάθειες, μπορούμε να καταπολεμήσουμε αυτή την πρόκληση και να οδηγήσουμε σε μια κοινότητα χωρίς HIV/AIDS.
